دوره 2، شماره 4 - ( زمستان 1400 )
جلد 2 شماره 4 صفحات 114-101 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشجوی دکتری گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2- استادیار گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3- استادیار گروه محیط زیست، پژوهشکده محیط زیست، مؤسسه پویندگان محیط زیست، تهران، ایران.
4- استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، پژوهشکده گردشگری، تهران، ایران.
2- استادیار گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3- استادیار گروه محیط زیست، پژوهشکده محیط زیست، مؤسسه پویندگان محیط زیست، تهران، ایران.
4- استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، پژوهشکده گردشگری، تهران، ایران.
چکیده: (1937 مشاهده)
این تحقیق با هدف درک عوامل موثر بر افزایش تاب‌آوری شهری در منطقه 22 تهران و بررسی رابطه ساختاری بین این عوامل است. در این تحقیق، محدوده منطقه 22 شهرداری تهران به عنوان نمونه مطالعه موردی انتخاب شده است که علاوه بر بررسی شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، فاکتورهای موثر بر تاب‌آوری محیط‌‌زیست شهری آن نیز مورد مطالعه قرار می‌گیرد. ابتدا عوامل و ابعاد افزایش تاب‌آوری محیط زیست شهری منطقه مشخص گردید. سپس پرسشنامه‌ای تنظیم و این پرسشنامه در بین گروه خبرگان توزیع شد. با کمک نرم افزار SPSS وتحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و آزمون تی) انجام شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از آزمون تی نسبت به پاسخ گروه خبرگان، در هیچ یک از ابعاد ششگانه میزان معناداری یافت نشد. همچنین بر اساس نتایج رتبه‌بندی شاخص ویکور برای ابعاد موثر در تاب‌آوری در منطقه 22، شاخص اجتماعی- فرهنگی در رتبه اول با مقدار Q برار 782/0 قرار گرفت. پس از آن به ترتیب شاخص‌های زیرساختی، زیست محیطی، مدیریتی، کالبدی- ساختاری و اقتصادی در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. پیش‌بینی می‌شود با از بین رفتن شیوع ویروس کرونا و سرازیر شدن دوباره گردشگران و مسافران، آسیب‌ها به حداکثر رسیده و میزان تاب‌آوری را تا حد زیادی به چالش بکشد. بر همین اساس تبلیغات و کارهای فرهنگی و آموزشی بخصوص در حال حاضر که اکثر مردم در خانه‌های خود هستند، می‌تواند بسیار مثمر ثمر برای آینده منطقه باشد.
فهرست منابع
1. ارجمندی، رضا؛ صاوب، کیوان جوزی، سید علی؛ رضایی، شیما،.، 1394، "تدوین استراتژی توسعه اکوتوریسم در منطقه الموت به روش SWOT"، پایداری، توسعه و محیط زیست. دوره 2، شماره 2، صص 15-31.
2. بهتاش فرزاد، محمد رضا.، کی نژاد، محمد علی.، پیربابایی، محمد تقی.، عسگری، علی،.1392. "ارزیابی و تحلیل ابعاد و مولفه‌های تاب‌آوری کلان شهر تبریز"، هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 3، ص 42- 33.
3. بهتاش‌فرزاد، محمدرضا،. (1395)، "نقش و جایگاه تاب‌آوری اجتماعی در کلیت مفهوم تاب‌آوری"، هشتمین کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران
4. بهتاش‌فرزاد. محمدرضا، کی‌نژاد. محمد علی، پیربابایی، محمد تقی. عسگری، علی، 1392. ارزیابی و تحلیل ابعاد و مولفه‌های تاب‌آوری کلان شهر تبریز»، هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی. شماره 3، ص 42- 33.
5. پرتوی، پروین.، بهزادفر، مصطفی.، شیرانی، زهرا.، 1395. "طراحی شهری و تاب‌آوری اجتماعی بررسی موردی: محله جلفا اصفهان"، معماری و شهرسازی، شماره 17، صص 99-116
6. پریور، پرستو؛ فریادی، شهرزاد؛ یاوری، احمدرضا؛ صالحی، اسماعیل؛ هراتی، پگاه،1392. "بسط راهبردهای پایداری اکولوژیک برای افزایش تاب‌آوری محیط زیست شهری"، محیط‌شناسی،. سال سی و نهم، شماره 1، صص.123-132.
7. جلالیان، سید اسحاق،. 1397. "ارزیابی تاب‌آوری ساختاری-طبیعی کاربری اراضی شهری مطالعه موردی: منطقه 4 کلانشهر تهران". شهر پایدار. 1(4)، صص 109-122.
8. حسینی‌یگانه، پگاه، لطفی، حیدر، امدادی، صائب، 1394. "بررسی اثرات زیست‌محیطی اکوتوریسم و ارائه الگوی اکوتوریسم پایدار"، سومین همایش سراسری محیط زیست، انرژی و پدافند زیستی، تهران، 588-599.
9. خاکپور، براتعلی، رمضانی، مرتضی، جوانشیر، محمد،. 1392. "چالش‌های مدیریت گردشگری با رویکرد اکوتوریسم و توسعه پایدار در ایران"، اولین همایش ملی مدیریت گردشگری، طبیعت‌گردی و جغرافیا.
10. رجائی، سید عباس، منصوریان، حسین، سلطانی، مرضیه. 1400. "تحلیل فضایی تاب‌آوری شهری در برابر زلزله مطالعه موردی: منطقه یک شهر تهران". شهر پایدار. 4 (1). صص 1-13.
11. زاهدی، شمس‌السادات،. 1389. مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار (باتکیه بر محیط زیست)، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول، صص. 1-232.
12. سجادیان، ناهید و سجادیان، مهیار، 1390. "قابلیت‌های اکوتوریسم روستایی در مازندران (پهنه‌بندی، مدیریت حفظ و توسعه)". مدیریت شهری. 9(27)، صص 59-78.
13. سیاح‌نیا، رومینا و عباس زاده، سارا،. 1396. مفاهیم تاب‌آوری در محیط زیست شهری (شهر کرج)، پانزدهمین همایش ملی ارزیابی اثرات محیط زیستی ایران، تهران. 690-697.
14. شکوهی‌منش، محمد، یزدانی، محمدرضا، جعفری، سکینه. 1396. "تدوین الگوی امنیت در توسعه اکوتوریسم"، علوم و فنون نظامی، 13(40)، صص 113-141.
15. فاضلی، محمد؛ جعفرصالحی، سعید،. 1392. "شکاف نگرش، دانش و رفتار زیست‌محیطی گردشگران"، مطالعات مدیریت گردشگری، شماره 22، صص. 142-168.
16. فتحی آشتیانی علی. 1389. آزمون‌های روانشناختی. تهران: انتشارات بعثت.
17. کاظمی، مهدی،. 1385. مدیریت گردشگری، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.
18. مبارکی، امید.، لاله‌پور، منیژه.، افضلی گروه، زهرا،. 1396. "ارزیابی و تحلیل ابعاد و مؤلفه‌های تاب آوری شهر کرمان". جغرافیا و توسعه، 15(47)، صص 89-104.
19. محتشمی، رهام.، 1389. "اکوتوریسم و نقش آن در حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار"، همایش منطقه‌ای توریسم و توسعه. یاسوج.
20. مولائی‌هشتجین، نصراله.، رجبی‌کلوانی، پرویز.، 1390، "شناخت توان‌های محیطی گردشگری شهرستان شفت جهت توسعه اکوتوریسم"، جغرافیای طبیعی، سال چهارم، شماره 14. صص 12-1.
21. نصراللهی‌نیا، اعظم. مؤمنی، مهدی. صابری، حمید. احمدی، فرشته،. 1400. "ارزیابی تاب‌آوری و مؤلفه‌های آن در برابر مخاطرات طبیعی مطالعه موردی: شهر ایلام". شهر پایدار. 4(1)، صص 105-123.
22. هاشمی، نیلوفر.، 1389. نقش اکوتوریسم در توسعه پایدار روستایی. روستا و توسعه، 13 (3)، صص 188-173.
23. Arsić. S، Nikolić. D & Živković. Z،. 2017. “Hybrid SWOT - ANP - FANP Model for Prioritization Strategies of Sustainable Development of Ecotourism”. Forest Policy and Economics, vol 80، pp.251-263.
24. Barbier، E. 2011. “The Policy Challenges for Green Economy and Sustainable Economic Development”. Natural Resources Forum. 35، 233-245.
25. Cater. E.، 2000. “Ecotourism in the World: Problems and Prospect for Sustainability”، New York، NY: John Wiley & Sons.
26. Connolly، C.، 2019. From resilience to multi-species flourishing: (Re) imagining urban-environmental governance in Penang، Malaysia، Urban Studies, 57، pp.411-422.
27. Das، Madhumita & Chatterjee، Bane. 2015. Reviews in tourism Ecotourism: A panacea or a predicament? Tourism Management Perspectives14. 3-16.
28. Grazino.P & Rizzi. P, 2016. Valncrahility and resilience in the local systems the case of Italian provinces. Since of the total environment.،553، pp.211-222.
29. Hingham، J.، 2015. Critical Issues in Ecotourism. Routledge Published، London. Pp.1-91.
30. Kiss, A., 2004. Is Community-based ecotourism a good use of biodiversity conservation funds? Trends in Ecology & Evolution, 19 (5): 232-237.
31. Kiss، A,. 2004. Is Community-based ecotourism a good use of biodiversity conservation funds? Trends in Ecology & Evolution. 19 (5): 232-237.
32. Sharifi, Ayyoob & Yamagata, Yoshiki. (2016). Urban Resilience Assessment: Multiple Dimensions, Criteria, and Indicators. 10.1007/978-3-319-39812-9_13.
33. Yun، C. EuiOh، C. & Chon، J., 2021.Applying the resilience principles for sustainable ecotourism development: A case study of the Nakdong Estuary، South Korea. Tourism Management. 83، pp.142-151.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |