امروزه انسان بهواسطه فشار بر منابع محیطی و بهرهبرداری غیراصولی و ناپایدار از آن موجب تشدید تخریب محیطزیست میشود که نه تنها مانع از تحقق توسعهپایدار خواهد شد، بلکه آینده حیات را در زمین در معرض خطر نابودی قرار میدهد. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثرات فعالیتهای دامداران روستایی در تخریب محیطزیست مناطق کوهستانی پیراشهری میباشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی-تحلیلی و جهت جمعآوری اطلاعات از مطالعات اسنادی و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعهآماری تحقیق نیز شامل خانوارهای روستایی دارای دامداری (دام سبک) در دهستان باروق میاندوآب که در ۱۵ کیلومتری شهر باروق قرار گرفتهاند، میباشد. از میان روستاهای این دهستان تعداد ۲۰ روستا در بافر ۱۵ کیلومتری شهر باروق قرار گرفتند که طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ دارای ۳۴۲۸ خانوار و ۱۱۵۷۵ نفر جمعیت بوده و براساس فرمول اصلاح شده کوکران تعداد ۲۷۲ خانوار به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون الفای کرونباخ ۷۰۳/۰ ارزیابی شد که قابلیت اعتماد بالای آن را نشان میدهد. جهت تجزیهوتحلیل دادهها و اطلاعات از آزمونهای همبستگی اسپیرمن، رگرسیون، تیتک نمونهای و تحلیل محتوای تصاویر ماهوارهای استفاده شده است. نتایج نشان داد، بین گسترش فعالیتهای دامداری بهرهبرداران و تخریب محیطزیست در ابعاد مختلف در سطح ۰۱/۰ درصد رابطه معناداری وجود دارد و فعالیتهای دامداران در شاخصهای تخریب منابع طبیعی با میزان بتای ۴۰۰/۰ و تخریب اراضی آبی، دیمی و باغات با بتای ۳۶۶/۰ بیشترین تأثیر را داشته است. چنانچه تحلیلهای فضایی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست ۸ در طی دوره ۲۰۰۱ الی ۲۰۱۹ نیز تایید کننده همین امر است. همینطور، از میان روستاهای کوهستانی پیرامون شهر باروق؛ از نظر میزان تخریب محیطزیست روستای گلسلیمانآباد با میانگین رتبهای ۵۰/۱۹۷ در رتبه اول و روستای چالخماز با میانگین رتبهای ۹۴/۱۸۳ نیز در رتبه دوم بالاترین تخریب قرار دارد.
