۰ ثریا عزیزی، ۰ عبدالرضا رکن الدین افتخاری، ۰ مهدی پورطاهری، ۰ حسین صادقی سقدل،
دوره ۵، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۳ )
چکیده
بومگردیها به عنوان یک خرده مجموعه از توسعۀ پایدار نقش دارند، به گونه‌ای که علاوه بر حفاظت از محیط طبیعی سبب رعایت برابری بین و درون نسلی، حفظ کیفیت محیط‌زیست، حفظ یکپارچگی و انسجام فرهنگی و همبستگی اجتماعی بین جوامع می‌شوند. از این‌رو، تقویت سازوکارهای مشارکتی، هماهنگی، عدالت، یکپارچگی، امنیت میان ذی‌نفعان درونی و بیرونی در بستر فضایی در زنجیره ارزش بومگردیها سبب تقویت برنامه‌ریزی فضایی حکمروایی زنجیره ارزش بومگردیها و در نهایت پایداری مقاصد گردشگری می‌گردد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر، تبیین عوامل مهم در تحقق برنامه‌ریزی فضایی حکمروایی زنجیره ارزش اقامتگاه‌های بوم‌گردی در مناطق روستایی مورد مطالعه است که به شیوه توصیفی -پیمایشی انجام شده و بر پایه نظرخواهی از خبرگان، ذی‌نفعان و گردشگران زنجیره ارزش استوار است. جامعه آماری پژوهش(شامل ۱۲۸ روستا دارای ۱۸۹ اقامتگاه بوم‌گردی در منطقه ۹ آمایش سرزمین (استانهای خراسان شمالی، رضوی و جنوبی)) می‌باشد. براساس روش تخمین شخصی، ۲۰ درصد از حجم جامعه آماری مبنا قرار گرفت که در نهایت تعداد ۲۶ روستا و ۳۸ اقامتگاه بوم‌گردی تعیین گردید. تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزار SPSS وGIS صورت گرفت. یافته‌های پژوهش بر اساس آزمون t با دو نمونه مستقل نشان داد که از دیدگاه پاسخگویان تفاوت میان عوامل موثر بر برنامه‌ریزی فضایی حکمروایی زنجیره ارزش اقامتگاه‌های بوم‌گردی وجود دارد، به طوریکه با توجه به تفاوت میانگین عوامل درونی و بیرونی، عوامل درونی با میانگین ۲,۹۰ از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین در میان عوامل درونی و بیرونی به ترتیب بیشترین اهمیت مربوط به گویه‌های مشارکت‌پذیری حلقه‌های زنجیره ارزش و کارایی و اثربخشی خوشه‌های شبکه است. نتایج تکنیک آراس نیز نشان داد، روستاهای مورد مطالعه به لحاظ عوامل موثر بر برنامه‌ریزی فضایی حکمروایی زنجیره ارزش اقامتگاه‌های بوم‌گردی در منطقه با یکدیگر برابر نیستند.
