دوره 2، شماره 3 - ( پاییز 1400 )
جلد 2 شماره 3 صفحات 62-39 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Analysis of Spatial Growth Patterns of Khorramabad City with the Ecological Approach of the Landscape. JGSMA 2021; 2 (3) :39-62
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-179-fa.html
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-179-fa.html
حاتمی نژاد حسین، حاتمی احمد، مرادی اعظم. تحلیل الگوهای رشد فضایی شهر خرم‌آباد با رویکرد بوم‌شناسی سیمای سرزمین. مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1400; 2 (3) :39-62
1- دانشیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2- دانشجوی دکتری، گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. ، ahmadhatami@ut.ac.ir
3- دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
2- دانشجوی دکتری، گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. ، ahmadhatami@ut.ac.ir
3- دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
چکیده: (2865 مشاهده)
شهرها با سرعت بالایی درحال رشد و توسعه هستند و تحلیل روند شهرنشینی یکی از مهم‌ترین موضوعات پیشروی برنامه‌ریزان شهری است. در کنار سطح بالای نرخ رشد، تغییرات در استفاده از زمین و تبدیل زمین به کاربری‌های شهری نیز مسئله مهمی است. پژوهش حاضر تلاشی در جهت تبیین الگویی‌های فضایی شهر خرم‌آباد در 35 سال اخیر است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر داده‌های سنجش‌ازدور است. به‌گونه‌ای که ابتدا تصاویر سال‌های 1365،1375،1385،1395،1399 از ماهواره لندست 5و7و8 در سنجنده‌های TM و ETM وOLI اخذ گردید سپس با استفاده از نرم‌افزار NVEI و روش طبقه‌بندی نظارت‌شده به نقشه‌های کاربری اراضی در چهار کلاس شهری، کشاورزی، کوه و آب تبدیل شدند. سپس این نقشه با استفاده از نرم‌افزارARCGIS برای ورود به نرم‌افزار FRAGASTATS آماده‌سازی گردیدند و در مرحله بعدی برای تحلیل سیمای سرزمین به این نرم‌افزار فراخوانی شدند. در مرحله بعدی این نقشه‌ها با استفاده از متریک‌های فضایی (PALAN-PD-NP-LSI-LPI-PD-AWMFD) موردبررسی قرار گرفتند. در مرحله آخر با فراخوانی این متریک‌ها در مدل آنتروپی شانون شمای کلی از الگوی رشد فضایی شهر خرم‌آباد در 35 سال اخیر حاصل گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که شهر خرم‌آباد در 35 سال اخیر الگوهای رشد متفاوتی را طی کرده است این الگوها را می‌توان در 4 دوره دسته‌بندی کرد دوره اول (سال 1365 تا1375) به دلیل رشد شتابان شهرنشینی و عدم‌کفایت الگوهای برنامه‌ریزی شهری، شهر دوره‌ای از رشد پراکنده را در لکه‌های شهری مجزا سپری می‌کند. در سال(1385) شهر به دلیل کاهش مهاجرت‌ها و توسعه شهر در محدوده لکه‌های موجود دوره‌ای از الگوی فشرده را سپری می‌کند اما مجدداً در سال (1395) شهر خرم‌آباد به دوره‌ای از الگوی پراکندگی گام نهاده است به‌گونه‌ای که در تمامی متریک‌های سیمای سرزمین تمایل به الگوی فضایی شهر پراکنده مشاهده می‌شود.اما مجدداً در سال 1399 متریک‌های فضایی بیانگر الگوی رشد فشرده و تمایل به توسعه درونی شهر خرم‌آباد را گویا بوده‌اند.
فهرست منابع
1. شمس، مجید، ملک‌حسینی، امید، 1389. "بررسی لزوم احداث شهر جدید در اطراف شهر خرم‌آباد"، جغرافیای انسانی، سال دوم، شماره سوم، صص52-70
2. کاویانی، آزاده، فرهودی، رحمت اله، رجبی، آزیتا، 1394. "تحلیل الگوی رشد شهر تهران با رویکرد بوم‌شناسی سیمای سرزمین"، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دوره 3، شماره 4، صص 407-429.
3. مرکز آمار ایران، سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن سال‌های، 1355، 1365، 1375، 1385، 1395.
4. منصوریان، حسین، 1395. "پویش جمعیتی و الگوهای پوشش زمین در منطقه کلانشهری تهران"، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دوره 4، شماره 4، صص613-633.
5. مهیم‌میهمی، امیر، فدایی قطبی، مریم، اسماعیلی، علی، غضنفرپور، حسین، 1398، "ارزیابی شاخص‌های فضایی-کالبدی در تبیین الگوی پراکنده رویی شهری با استفاده از داده‌های سنجش از دور، نمونۀ موردی: شهر کرمان"، آمایش جغرافیایی فضا، شماره 38، سال دهم، صص126-107.
6. نظریان، علی اصغر، 1393. "پویایی نظام شهری در ایران"، تهران: انتشارات مبتکران.
7. Arbury, J. 2005. From urban sprawl to compact city – An analysis of urban growth management in Auckland. University of Auckland.
8. Asadia, K. Ezimanda, H. Keshtkar b, S.K. Alavipanah, 2019. A Survey of Landscape Metrics and Land-use/land-cover Structures on Urban Heat Islands Surface: A Case Study on
9. Urmia City, Iran, Online at http://desert.ut.ac.ir
10. Aguilera, F., Valenzuela, L.M., & Botequilha-Leitão, A. 2011. Landscape metrics in the analysis of urban land use pattern: A case study in a Spanish metropolitan area. Landscape and Urban
11. Planning, 99(3-4), 226-238.
12. Bhatta, B.; Saraswati, S.; Bandyopadhyay, D. Urban sprawl measurement from remote sensing data.
13. Appl. Geogr. 2010, 731–740.
14. Burchell, R.W. and David, N.A.. 2005, TheIncidence of Sprawl in the United States, TCRP Report H 10, National Academy Press, Washington, D.C., The evolution of the sprawl debate in the United States. West.Northwest, 5(2), 137–160
15. Cohen, B. 2004. Urban growth in developing countries: a review of current trends and a caution
16. regarding existing forecasts. World Development, 32(1), 23-51.
17. Clarke, K.C., Hoppen, S., & Gaydos, L.J. 1997. A self-modifying cellular automaton model of historical urbanization in the San Francisco Bay area. Environment and Planning B: Planning and Design, 24(2), 247-261
18. Deng, J.S., Wang, K., Hong, Y., & Qi, J.G. 2009. Spatio-temporal dynamics and evolution of land use change and landscape pattern in response to rapid urbanization. Landscape and Urban
19. Planning, 92(3-4), 187-198.
20. Dixon, B., & Candade, N. 2008. Multispectral landuse classification using neural networks and support vector machines: one or the other, or both? International Journal of Remote Sensing, 29(4), 1185e1206
21. Li, H., Long, R., & Chen, H. 2013b. Economic transition policies in Chinese resource-based cities: an overview of government efforts. Energy Policy, 55, 251-260
22. Kropf, Karl. 2009. Aspects of urban form. Urban Morphology 13 (2), 105-120
23. Jantz, C.A., Goetz, S.J., & Shelley, M.K. 2004. Using the SLEUTH urban growth model to simulate the impacts of future policy scenarios on urban land use in the Baltmore-Washington metropolitan area. Environment and Planning B: Planning and Design, 31(2), 251-271.
24. Herold, Martin, Scepan, Joseph, & Clarke, Keith C. (2002). The use of remote sensing and landscape metrics to describe structures and changes in urban land uses. Environment and Planning A 34 (8), 1443-1458.
25. Herold, Martin, Couclelis, Helen, & Clarke, Keith C. (2005). The role of spatial metrics in the analysis and modeling of urban land use change. Computers, Environment and Urban Systems 29 (4), 369-399
26. Huang, Jingnan, Lu, Xi. X., & Sellers, Jefferey. (2007). A global comparative analysis of urban form: Applying spatial metrics and remote sensing. Landscape and Urban Planning 82 (4), 184-197.
27. Hasse, J.E., & Lathrop, R.G. 2003. Land resource impact indicators of urban sprawl. Applied
28. Geography, 23(2-3), 159-175
29. McGranahan, G., & Satterthwaite, D. 2003. Urban centers: An assessment of sustainability. Annual Review of Environment and Resources, 28, 243-274
30. MohammadianMosammam, Hassan, TavakoliNiaa, Jamileh, Khani, Hadi, Teymouri, Asghar, Kazemian, Mohammad, 2016. "Monitoring land use change and measuring urban sprawl based on its spatial forms: The case of Qom city." The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Science 20(1): 103-116.
31. Mohsen Dadras, Helmi Zulhaidi Mohd Shafri , Noordin Ahmad1 , Biswajeet Pradhan1 , Sahabeh Safarpour,2014. Six decades of urban growth using remote sensing and GIS in the city of Bandar Abbas, Iran, Earth and Environmental Science 20 (2014) 012007 doi:10.1088/1755-1315/20/1/012007
32. Mathur, A., & Foody, G.M. 2008. Crop classification by support vector machine with intelligently
33. selected training data for an operational application. International Journal of Remote Sensing,
34. 29(8), 2227-2240
35. Nelson, A.C. 1990. Economic critique of prime farmland preservation policies in the United States.
36. Journal of Rural Studies, 6(2), 119-142
37. Norzailawati Mohd Noor, Nur Aulia Rosni,2013. Determination of Spatial Factors in Measuring Urban Sprawl in Kuantan Using Remote Sensing and GIS, Procedia - Social and Behavioral Sciences 85 ( 2013) 502 – 512
38. Seto, K.C., & Fragkias, M. 2005. Quantifying spatiotemporal patterns of urban land-use change in four cities of China with time series landscape metrics. Landscape Ecology, 20(7), 871-888.
39. Srivastava, P.K., Han, D., Rico-Ramirez, M.A., & Bray, M. 2012. Selection of classification techniques for land use/land cover change investigation. Advances in Space Research, 50(9), 1250-1265.
40. Schwarz, Nina. (2010). Urban form revisited-Selecting indicators for characterising European cities. Landscape and Urban Planning 96 (1), 29-47.
41. Szuster, B.W., Chen, Q., & Borger, M. 2011. A comparison of classification techniques to support land cover and land use analysis in tropical costal zones. Applied Geography, 31(2), 525-532.
42. Tan, M., Li, X., Xie, H., & Lu, C. 2005. Urban land expansion and arable land loss in China-a case
43. study of Beijing-Tianjin-Hebei region. Land Use Policy, 22(3), 187-196.
44. Turner, B.L., Kasperson, R.E., Meyer, W.B., Dow, K.M., Golding, D., Kasperson, J.X., Mitchell, R.C., & Ratick, S.J. 1990. Two types of global environmental change: definitional and spatial-scale issues in their human dimensions. Global Environmental Change, 1(1), 14-22.
45. Wu, F. 2002. Calibration of stochastic cellular automata: the application to rural-urban land
46. conversions. International Journal of Geographical Information Science, 16(8), 795-818.
47. Wei Sun , Jie Shan, Zhiming Wang, Lei Wang, Dianmei Lu, Zhifeng Jin, and Kun Yu ,2020. Geospatial Analysis of Urban Expansion Using Remote Sensing Methods and Data: A Case Study of Yangtze River Delta, China, Hindawi Complexity Volume 2020, 12 pages https://doi.org/10.1155/2020/3239471.
48. Wu, Jianguo G., Jenerette, Darrel., Buyantuyev, Alexander, & Redman, Charles L. 2011. Quantifying spatiotemporal patterns of urbanization: The case of the two fastest growing metropolitan regions in the United States. Ecological Complexity 8 (1), 1-8. 3-503
49. Yanping, Qian, Zhen Wu. 2019. Study on Urban Expansion Using the Spatial and
50. TemporalDynamicChangesin the Impervious Surface in Nanjing, journal sustainability,4-22
51. Yuan, F., Sawaya, K.E., Loeffelholz, B.C., & Bauer, M.E. 2005. Land cover classification and change analysis of the Twin Cities (Minnesota) Metropolitan Area by multitemporal Landsat remote sensing. Remote Sensing of Environment, 98(2-3), 317-328
52. UN-Habitat. 2018. org/qatar-ambassador-jabor-bin-ali-al-dosari-and-un-habitat executive-directohold-talks
53. Zhang, X., Chen, J., Tan, M., & Sun, Y. 2007. Assessing the impact of urban sprawl on soil resources of Nanjing city using satellite images and digital soil databases. Catena, 69(1), 16-30.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
