دوره 2، شماره 3 - ( پاییز 1400 )                   جلد 2 شماره 3 صفحات 106-83 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Zaganeh A, Shamaei A, Soleimani Mehrenjani M, Delavari G R. Analyzing the Role of Physical Structure of the City on the Viability of Neighborhoods (Case study: District 1 of Tehran Metropolis). JGSMA 2021; 2 (3) :83-106
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-181-fa.html
زنگانه احمد، شماعی علی، سلیمانی مهرنجانی محمد، دلاوری غلامرضا. تحلیل نقش ساختار کالبدی شهر بر زیست‌پذیری محلات (مطالعه موردی: منطقه 1 کلان‌شهر تهران). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1400; 2 (3) :83-106

URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-181-fa.html


1- استادیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. ، zanganeh@khu.ac.ir
2- دانشیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
3- دانشجوی دکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
چکیده:   (3284 مشاهده)
شهر به عنوان ارگانیسم زنده از اجزای مختلفی تشکیل شده است. این اجزاء در یک نظام بهم­پیوسته اهدافی را دنبال می­کنند. ساختار شهری جزئی از نظام فضایی شهر، می­تواند بر شرایط زندگی ساکنان و ویژگی­های زیسته­ی شهر تأثیر بگذارد. منطقه 1 کلان­شهر تهران با توجه به موقعیت قرارگیری آن، در نگاه اول به نظر می­رسد از کیفیت کالبدی-فضایی شهری در وضعیت مناسب و شرایط زیست­پذیری مطلوبی برخوردار است؛ اما مطالعه­ی عناصر فضایی و کیفیت زیست­پذیری شهری نتایج متفاوتی ارائه داد. روش پژوهش اثباتی و راهبرد پاسخ به سؤال پژوهش قیاسی بوده است. نوع پژوهش توصیفی-تحلیلی و روش جمع­آوری داده­ها به صورت کتابخانه­ای و میدانی بوده است. محدوده مورد مطالعه منطقه 1 شهر تهران، در سال 1398 و 1399 و جامعه آماری جمعیت ساکن در این منطقه به تعداد  439467 نفر بوده است. حجم نمونه 387 نفر و روش نمونه­گیری به صورت طبقه­ای و تصادفی بوده است. روش تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از آمار فضایی (تراکم کرنل، موران محلی، نسبت کاربری)، روش همپوشانی وزنی با AHP، روش میانگین، انحراف از معیار و آزمون T-Test و آزمون همبستگی پیرسون بوده است. نتایج حاصل نشان داد که از بین مؤلفه­های  کالبدی-فضایی، وضعیت دسترسی و دسترسی به خدمات عمومی بیش­ترین تأثیر در میزان زیست­پذیری محلات شهری در منطقه 1 داشته است. همچنین مشخص شد که ساختار کالبدی نقش مهمی بر زیست­پذیری شهری داشته و باعث می­شود که میزان زیست­پذیری شهری تحت تأثیر قرار گیرد.
متن کامل [PDF 2621 kb]   (508 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/3/29 | پذیرش: 1400/6/27

فهرست منابع
1. ایراندوست، کیومرث، علی اصغر عیسی لو و بهزاد شاهمرادی. 1394. “ارزیابی شاخص زیست‌پذیری در محیط‌های شهری (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر قم).” اقتصاد و مدیریت شهری، سال 4، شماره 13.
2. بندرآباد، علیرضا و فرشته احمدی‌نژاد. 1393. “ارزیابی شاخص‌های کیفیت زندگی با تأکید بر اصول شهر زیست‌پذیر در منطقه 22 تهران،” پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال پنجم، شماره 16 74-55.
3. چگینی، رباب. 1391. "تبیین پیامدهای فضایی ـ کالبدی ادغام هسته‌های روستایی در فرایند گسترش شهر (مورد منطقه یک شهر تهران)"، رساله دکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی تهران.
4. حبیبی، داود. 1393. “بررسی عوامل مؤثر بر افول حس سرزندگی و زیست‌پذیری در بافت‌های تاریخی و فرسوده مطالعه موردی محله سنگ سیاه شیراز.” مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره 8 75080.
5. حمیدی، ملیحه. 1376. "استخوان‌بندی شهر تهران: جلد اول". تهران: معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران، سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران.
6. خراسانی، محمدامین. 1391. “تبیین زیست‌پذیری روستاهای پیرامون شهری با رویکرد کیفیت زندگی مطالعه موردی شهرستان ورامین.” رساله دکتری، گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران.
7. خراسانی، محمدامین. 1393. “سکونتگاه زیست پذیر-سکونتگاه پایدار.” همایش علوم جغرافیایی ایران، دانشگاه تهران.
8. خزایی نژاد، فروغ، سلیمانی مهرنجانی، محمد و زنگانه، احمد (1397)، ارزیابی زیست پذیری محله های منطقه 12 شهر تهران، جغرافیا و توسعه فضای شهری، سال پنجم بهار و تابستان 1397 شماره 1 (پیاپی 8).
9. ذکاوت، کامران. 1392. “جایگاه سازمان کالبدی در طراحی شهری”. نشریه صفه، شماره 23، صص 65-90.
10. ساسان پور، فرزانه و نفیسه آقاجانی. 1394. “سنجش توسعه‌یافتگی کالبدی-فضایی مناطق شهری در راستای پایداری شهری (مطالعه موردی: مناطق 22 گانه کلان‌شهر تهران).” مطالعات نواحی شهری، دانشگاه باهنر کرمان، سال 2. صص 78-61.
11. سلیمانی مهرنجانی، محمد، سیمین تولایی، مجتبی رفیعیان، احمد زنگانه و فروغ خزاعی نژاد. 1395. “زیست‌پذیری شهری؛ مفهوم، اصول، ابعاد و شاخص‌ها.” پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دوره 4، شماره 1 27-50.
12. علیمردانی، مسعود، سینا رزاقی اصل و مهدی واعظی. 1389. “فضا-مکان، مکانسازی.” همایش منطقه‌ای مرکز آموزش عالی علمی-کاربردی سقز.
13. عیسی لو، علی اصغر. بیات، مصطفی. بهرامی، عبدالعلی. (1393)، انگاره زیست پذیری رهیافتی نوین جهت ارتقای کیفیت زندگی در جواع روستایی (مطالعه موردی: شهرستان قم، بخش کهک). مسکن و محیط روستا، شماره 146 ، صص 120 -107.
14. فکوهی، ناصر. 1389. "انسان‌شناسی شهری". تهران: نشر نی.
15. لینج، کوئین. 1376. "تئوری شکل خوب شهر". ترجمه: حسین بحرینی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
16. ماجدی، حمید و علیرضا بندرآباد. 1393. “بررسی معیارهای جهانی و بومی شهر زیست‌پذیر” ، هویت شهر، شماره هفدهم، سال هشتم 65-76.
17. Brian, M. Mercer. 2013. "Periviable Birth and the Shifting Limit of Viability." Clinics in Perinatology, Volume 44, Issue 2 283-286.
18. Dai, X, Z Guo, L Zhang, and D Li. 2010. "Spatio-temporal exploratory analysis of urban surface temperature field in Shanghai." China. Stoch Environ Res Risk Assess, 24 247–57.
19. Jackson, johnB. 1994. Asense f place, asense of time new haven. yale univer sity press.
20. Kaklauskas, et. al. 2018 . Quality of city life multiple criteria analysis. Cities. Vol: 72, pp: 82–93
21. Mccann, E. J., 2007, "Inequality and politics in the Creative City, Region: Questions of livability and state strategy", 31 March 2007, International Journal of Urban and Regional Research, 31 (1): 188-196.
22. National Association Of Regional Councils. 2002, Livability Literature Review: Synthesis of Current Practice, Washington`
23. Norris, T, و M Pittman. 2000. “The health communities movement and the coalition for healthier cities and communities.” Public Health Reports, 115 -118-124.
24. Oswald, F, D Jopp, C Rott, and H.W Wahl. 2011. "Is aging in place a resource for or risk to life satisfaction?" The Gerontologist, 51 238–250.
25. Pacione, Michael. 2003. "Urban environmental quality and human wellbeing—a social geographical perspective." Landscape and urban planning 65.1-2 19-30.
26. Sun, T. 2015. Population and employment distribution and urban spatial structure: An empirical analysis of metropolitan Beijing. California: China in the post-reform era (Doctoral dissertation), University of Southern California.
27. Wheeler, S. 2005. "Livable communities: creating safe and livable Neighborhoods." town and region in California.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق