دوره 3، شماره 3 - ( پاییز 1401 )
جلد 3 شماره 3 صفحات 97-81 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
ریاحی وحید، زحمت کش ممتاز جواد. رویکرد مشارکتی در مدیریت سیلاب نواحی کوهستانی (مطالعه موردی: روستای سیجان در شهرستان کرج). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1401; 3 (3) :81-97
1- دانشیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران ، Riahi@khu.ac.ir
2- دانشجوی دکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2- دانشجوی دکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده: (2576 مشاهده)
در سال‌های اخیر، یک تحول پارادایمی در رویکرد برنامه ریزی از " بالا به پایین" به سمت برنامه‌ریزی " پایین به بالا " صورت پذیرفته است. بنابراین , یک تغییر اساسی از راهبردهای تحمیلی به یک رویکرد مشارکتی توسط جوامع محلی صورت پذیرفته است. بر این اساس هدف این مطالعه دارای دو رویکرداست : اول درک جامعه محلی روستای سیجان نسبت به خطرات سیل و ثانیا بررسی چگونگی واکنش آنان در مقابله با بحران سیل و اینکه چگونه این دانش می‌تواند در برنامه‌ریزی و مدیریت بلایای آینده در روستای سیجان شهرستان کرج مورد استفاده قرار گیرد.روش این پژوهش کاربردی، اکتشافی، توصیفی و تحلیلی است. از جنبه هدف نیز رویکرد این مقاله کاربردی می باشد از جنبه جمع آوری اطلاعات به ویژه شناسایی زمینه های مشارکت روستاییان در کاهش مخاطرات ناشی از سیل، تحقیق از نوع اکتشافی است. به لحاظ توصیف ویژگیهای جامعه مورد مطالعه و فرآیند توسعه مدیریت مشارکتی در مناطق روستایی از نوع توصیفی است. به منظور دستیابی به این اهداف، ارزیابی روستایی مشارکتی ( pra )، مصاحبه‌ها و مشاهدات به عنوان تکنیک جمع‌آوری داده‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. سپس با مشارکت اهالی روستا نسبت به تدوین مدل آسیب پذیری روستائیان از سیل روستای سیجان بر اساس رویکرد مشارکتی اقدام گردید.همچنین به منظور ارزیابی اهمیت و ارتباط عوامل کاهنده سیل روستای سیجان نظرات مشارکت کنندگان در قالب طیف لیکرات استخراج و در قالب نمودار ون تدوین گردید. این مطالعه نشان داد که در میان شرکت کنندگان اتفاق‌نظر وجود دارد که سیل یک فرآیند طبیعی است، اما فعالیت‌های انسانی خطرات سیل را افزایش می‌دهند.همچنین در این مطالعه مشخص گردید که مردم روستای سیجان استراتژی‌هایی را پیشنهاد کردند که باید برای مقابله با مخاطرات ناشی از سیل در آینده مورد استفاده قرار گیرند . این استراتژیها می تواند در شرایط محتمل وقوع بحران مورد توجه قرار گرفته و زمینه را برای جلوگیری از کاهش اثراث وقوع بحران در آینده در سطح منطقه فراهم آورد
فهرست منابع
1. Azizpour, F; Hamidi,M ; Chabok,J, 2014, Analysis of local participation in flood risk management in the studied rural areas: villages of Bashar watershed in Boyer Ahmad city, Journal of Spatial Analysis of Environmental Hazards, Winter(in persian)
2. Carter, W.N. (1991). Disaster management – A Disaster manager’s Handbook. Manila: ADB.
3. Chambers, R., 1994, ‘Participatory rural appraisal (PRA): Analysis of experience’, World Development 22(9), 1253–1268. https://doi.org/10.1016/0305-750X(94)90003-5
4. Chambers, R., 1997, Whose reality counts? Putting the first last, Intermediate Technology, London.
5. Chambers, R., 2002, Relaxed and participatory appraisal: Notes on participatory approaches and methods for participants in PRA/ PLA-related familiarisation workshops, Institute of Development Studies, Brighton.
6. Cornwall, A. & Jewkes, R., 1995, ‘What is participatory research?’, Social Science & Medicine 41(12), 1667–1676. https://doi.org/10.1016/0277-9536(95)00127-S
7. Cornwall, A., 2003, ‘Whose voices? Whose choices? Reflections on gender and participatory development’, World development 31(8), 1325–1342. https://doi. org/10.1016/S0305-750X(03)00086-X
8. Cronin, S.J., Gaylord, D.R., Charley, D., Alloway, B.V., Wallez, S. & Esau, J.W., 2004, ‘Participatory methods of incorporating scientific with traditional knowledge for volcanic hazard management on Ambae Island, Vanuatu’, Bulletin of volcanology 66(7), 652–668. https://doi.org/10.1007/s00445-004-0347-9
9. Dovie, D.B., 2003, ‘Whose involvement? Can hierarchical valuation scheme intercede for participatory methods for evaluating secondary forest resource use?’ Forest Policy and Economics 5(3), 265–283. https://doi.org/10.1016/S1389-9341(02)00066-7
10. EFatkhari, Abdolreza Roknuddin, Mehdi Pourtahari, Tahere Sadeghlou and Hamdollah Sojasi Qiedari, 2010, Analysis of effective factors in participatory flood management in rural areas, Scientific and Research Quarterly of Rural Research)in Persian)
11. Fordham, M.H., 1992, ‘Choice and constraint in flood hazard mitigation: The environmental attitudes of floodplain residents and engineers’, PhD thesis, Middlesex University.
12. Fordham, M.H., 1999, ‘Participatory planning for flood mitigation: Models and approaches’, Australian Journal of Emergency Management 13(4), 27.
13. Gaillard, J.C. & Mercer, J., 2013, ‘From knowledge to action bridging gaps in disaster risk reduction’, Progress in Human Geography 37(1), 93–114. https://doi.org/ 10.1177/0309132512446717
14. General Directorate of Natural Resources and Watershed Management, 2014, investigation of the flood report of Chalus road villages in Alborz province, unpublished) in Persian)
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
