دوره 2، شماره 4 - ( زمستان 1400 )
جلد 2 شماره 4 صفحات 132-115 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
اعظمی موسی، وحدت مودب هاجر. تحلیل شکاف جغرافیایی شاخص های توسعه کشاورزی در استان همدان. مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1400; 2 (4) :115-132
1- دانشیار گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. ، azami @basu.ac.ir
2- دانشجوی دکتری گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
2- دانشجوی دکتری گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
چکیده: (2355 مشاهده)
بخش کشاورزی در فرآیند توسعه نیازمند تخصیص بهینه منابع، امکانات و خدمات در جهت دستیابی به اهداف برنامه‌های توسعه است. امروزه آنچه در توسعه کشاورزی خطر آن احساس می‌شود نبود یا کم توجهی به راهبردهای بومی شده و متناسب با شرایط محیطی، اجتماعی و تکنولوژی می‌باشد. در این شرایط یکی از راهکارهای اساسی در شناخت مسائل کشاورزی، شناخت شکاف‌ها و نابرابری‌های موجوددر بین مناطق است. در تحقیق حاضر، وضعیت شکاف جغرافیایی شاخصهای توسعه کشاورزی شهرستانهای استان همدان بررسی و ارزیابی شد. از اینرو، این پژوهش با هدف منطقهبندی توسعه کشاورزی شهرستانهای استان همدان انجام شده است. به منظور جمعآوری داده‌ها، از آمارهای ثانویه سازمان‌های مختلف استفاده شده است؛ در این تحقیق که روش منطقهبندی بر مبنای تحلیل مجموعهای از شاخص‌ها به منظور ساخت شاخص ترکیبی است، 75 شاخص در سه مؤلفه انتخاب و برای تحلیل آنها روش ویکور مورد استفاده قرار گرفت برای انجام محاسبات از نرم افزار SPSS و Excel و برای ترسیم نقشه‌ها و تولید اطلاعات مکانمند از نرمافزار GIS استفاده شده است نتایج حاصل از تکنیک ویکور نشان دهنده نوعی از همگسیختگی و عدم تعادل در توسعه کشاورزی استان می‌باشد. بطوریکه شهرستان نهاوند در گروه برخوردارترین، شهرستانهای اسدآباد، بهار، تویسرکان، رزن، ملایر و همدان در گروه نیمه برخوردار و شهرستانهای فامنین و کبودرآهنگ از نظر شاخصهای مورد بررسی در این مطالعه غیر برخوردار از لحاظ توسعه کشاورزی بوده اند.
فهرست منابع
1. اعظمی موسی، احدنژادروشتی محسن، توحیدلو شادعلی. 1397."منطقه بندی توسعه کشاورزی شهرستانهای استان همدان با استفاده از مدل TODIM.". برنامه‌ریزی منطقه‌ای. شماره 29. صص53-64.:
2. افراخته، حسن، حجی پور، محمد، گرزین مریم، نجاتی بهناز. 1392. "جایگاه توسعه پایدار کشاورزی در برنامه های توسعه ایران (مورد: برنامه‌های پنج ساله پس از انقلاب)". سیاست‌های راهبردی و کلان. شماره 1. صص43-62.
3. آهنگری، عبدالمجید سعادت مهر، مسعود.1386. "مطالعه تطبیقی سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان لرستان به تفکیک بخش های اقتصادی و اجتماعی". دانش و توسعه، شماره 21، صص ۱۶۹-۱۶۱.
4. باغبانی‌آرانی، ابوالفضل؛ مزینی، نادر و مالکی، رسول. 1390." مقایسه و رتبه‌بندی استانهای کشور با توجه به شاخصهای زیر بخش باغبانی". دانش زراعت. شماره 5. صص 89-102.
5. تقوایی، مسعود و بسحاق، محمدرضا.۱۳۹۱. "تحلیلی بر شاخصهای توسعه‌ی کشاورزی و سطح بندی شهرستانهای استان خوزستان با بهره‌گیری از روش آنالیز اسکالوگرام". تحقیقات اقتصاد کشاورزی. شماره ۲. صص ۱۵۴ – ۱۱۳۷.
6. توکلی‌نیا، جمیله و شالی، محمد. 1391. "نابرابری‌های منطقه‌ای در ایران". آمایش محیط. شماره 5. صص 1-15.
7. توکلی، جعفر.۱۳۹۳. "سنجش توسعه‌یافتگی کشاورزی استانهای ایران با استفاده از تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی". جغرافیا و پایداری محیط. شماره۱۲. صص ۱۲-۱.
8. توکلی، مرتضی؛ ابراهیمی، آرام؛ حمیدی تهرانی؛ سمیرا 1397. "تحلیل الگوی منطقه بندی آمایش سرزمین در ایران از پسامشروطه تا به حال". برنامه‌ریزی و آمایش فضا، شماره 1. صص 85-123.
9. حسین زاده دلیر، کریم.1393." برنامه‌ریزی ناحیه‌ای": چاپ نهم. تهران: انتشارات سمت..
10. خواجه مصطفی، امیری مقصود، الفت لعیا، زندیه مصطفی. 1399. "ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان پایدار در محیط فازی شهودی با رویکرد ترکیبی چندمعیاره ویکور". تحقیق در عملیات در کاربردهای آن (ریاضیات کاربردی). شماره 64. صص 25-48.
11. رضوانی، محمدرضا و صحنه بهمن.۱۳۸۴. "سنجش سطوح توسعه‌یافتگی نواحی روستایی با استفاده از روش منطق فازی". روستا و توسعه. شماره ۸. صص ۳۲-۱.
12. سعیدی‌راد، مجید، اسفرم یعقوب، کرمی فرزاد، قورچی مرتضی.1399. "تحلیل شکاف جغرافیایی شاخص های توسعه کشاورزی در استان لرستان". مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی.شماره 1. صص۳۱-۴۴.
13. شهرکی جواد، سردارشهرکی علی. 1393. "بررسی درجه توسعه‌یافتگی شهرستانهای استان سیستان و بلوچستان با تاکید بر شاخصهای عمده بخش کشاورزی". برنامه‌ریزی منطقه‌ای. شماره 15. صص13-27.
14. عبداله‌زاده غلامحسین، شریف‌زاده ابوالقاسم. 1391. "سطح‌بندی توسعه منطقه‌ای در ایران (کاربرد رهیافت شاخص ترکیبی)". مطالعات و پژوهش‌های شهری منطقه‌ای. شماره 13. صص 41-62.
15. عمانی، احمدرضاء چیذری، محمد.1390. "شناسایی مدل مناسب پیش بینی پذیرش مدیریت پایدار منابع آب زراعی در بین گندمکاران شهرستان اهواز". اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره ۷۳. صص۱۰۰-۷۷
16. فطرس، محمدحسن؛ بهشتی فر، محمود. ۱۳۸۸. مقایسه درجه توسعه یافتگی بخش کشاورزی استان های کشور در دو مقطع ۱۳۷۲ و ۱۳۸۲. اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره ۶۵. صص ۳۹-۱۷.
17. فیض‌آبادی، یاسر، ملکی، فاطمه. 1394. "بررسی و مقایسه توسعه‌یافتگی مناطق روستایی استانهای ایران". پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی. شماره 20. صص 80-69.
18. قادری، نسرین، علی شمشه محسن احمدی‌نژاد روشتی و زهرا هوشمندان مقدم مفرد. 1395. "اندازه‌گیری و تحلیل سطح توسعه کشاورزی دهستان‌های شهرستان پاوه با استفاده از روش ویکور". اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره ۹۳، صص۱۱۹-۸۱۰.
19. کاویانی‌راد، مراد، ایرانی هریس، صیاد، بی نیاز، محمد. 1399. "سنجش سطوح توسعه‌یافتگی شهرستانهای استان کردستان و ارتباط آن با مخاطرات انسانی". مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. شماره ۴. صص۵۱-۶۷.
20. کرمی آیت الله؛ رستگاری، حمید، 1397. "اندازه گیری و تحلیل سطح توسعه کشاورزی ایران با به کارگیری شبکه عصبی مصنوعی". برنامه‌ریزی منطقه‌ای. شماره ۳۰. صص 15 – 30.
21. مرادی، ژیلا، میرک‌زاده، علی اصغر، رستمی، فرحناز. 1394." سنجش سطوح توسعه کشاورزی روستاهای دهستان قراتوره با استفاده از تکنیک تاپسیس". پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی. شماره 10.صص67-78.
22. مصطفوی ثانی علی، نعمتی محمد. 1398. "تحلیل آسیب‌شناسانه توسعه متوازن منطقه‌ای در برنامه‌های توسعه کشور". سیاست‌های مالی و اقتصادی. شماره ۲۶. صص۳۱-۶۹
23. مطیعی لنگرودی، سیدحسین.، و شمسایی، ابراهیم. 1386. "توسعه روستایی مبتنی بر تدوام و پایداری کشاورزی مطالعه موردی بخش سجاسرود زنجان". تحقیقات جغرافیایی. شماره 85. صص 85-104.
24. موسوی، سیده شهناز؛ عباسی، حامد؛ شرفی سیامک. 1399. "شناسایی روستاهای مستعد توسعه گردشگری در مسیرهای ارتباطی شهرستان پلدختر". مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. شماره 1. صص 1-16.
25. موسوی، مینا، حسن صدیقی، ۱۳۹۳. "تعیین سطح توسعه یافتگی کشاورزی استان های کشور"، راهبردهای توسعه روستایی، جلد ۱، شماره ۴، صص ۷۱-۵۵.
26. مولایی، محمد. 1387. "بررسی و مقایسه درجه توسعه یافتگی بخش کشاورزی استانهای ایران طی سال‌های 1373 و 1383". اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 63. صص 71-88.
27. میکانیکی، جواد، حجتالله صادقی و معصومه فدایی. 1394. "توان‌سنجی محیطی، الگویی مناسب در راستای شناخت توانمندی-های منطقه‌ای با تأکید بر کشاورزی (مورد مطالعه: کشت زعفران در شهرستانهای قاینات و زیرکوه)"، برنامه‌ریزی منطقه‌ای. شماره 19. صص.56-43.
28. نظم فر، حسین، و امان اله پور، انور. 1395. "بررسی و تحلیل توسعه یافتگی و نابرابری های فضایی بخش کشاورزی استان کردستان طی سال‌های 1375 و 1395". جغرافیا و پایداری محیط (پژوهشنامه جغرافیایی). شماره 20.صص 69-87.
29. یاسوری، مجید و سجودی، مریم. 1397. "استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) راهکاری نوین جهت توسعه متوازن منطقه‌ای (مطالعه موردی: شهرستان رشت)". برنامه‌ریزی منطقه‌ای. شماره 29. صص 93-105.
30. Ajagekar, B. B. and N. S. Masal . 2011. “Regional disparities in the levels of agricultural development in Kolhapur District of South Maharashtra”. Indian Streams Research Journal, Vol.1, No. 1, pp: 139-144
31. Avandia, K. 2007. “Resettlement and Rehabilitation Issues in Uttaranchal (India) with Reference to Natural Disasters”. Disaster Prevention and Management: An International Journal. Vol. 16. No. 3. PP: 369-361.
32. Binswanger, Hans P. 2001.“Income distribution effects of technical change”. Some analytical issues, South East Asian Economic Reivew 1 (3), Pp. 179-218.
33. Bruke, F. 2005. “Disparities of agricultural productivity in Balochestan ”A GIS perspective. Pakistan Geographical Review. Vol. 27, No. 1, PP. 27-34.
34. Burja, V. 2011. “Regional disparities of Agricultural performance in Romania”. Annales. Universitatis Apulensis Series Oeconomica, Vol. 13, No. 1, pp: 115-121.
35. Chivu, Luminita & Andrei, Jean Vasile & Zaharia, Marian & Gogonea, Rodica-Manuela, 2020. "A regional agricultural efficiency convergence assessment in Romania – Appraising differences and understanding potentials". Land Use Policy, Elsevier, vol. 99.pp154-168.
36. Dabrowska, A., Lukomska, J. 2011. “Sub Regional Growth Poles in the Competition for Development Factors”, Miscellanea Geographica, 15, pp. 133-151.
37. Gallent, N. & Kim, K.S. 2001. “Land zoning and local discretion in the Korean planning pystem”.Land Use Policy, Vol 18, Pp. 233-243.
38. Huang, Jih-Jeng & etc. 2009.”A Revised VIKOR Model for Multiple Criteria Decision Making - The Perspective of Regret Theory. Communications in Computer and Information Science. no 35.pp761-768.
39. Jena, D. 2014. “Agricultural Development Disparities in Odisha. A Statistical Study”. American Review of Mathematics and Statistics, Vol. 2, No. 1, pp: 45-53.
40. Klaus, D., Dávid, K.N, Esteban, R. H. 2016. “The Geography of Development” Journal of Political Economy, 2018, vol. 126, no. 3.pp903-983.
41. Lin, Chia-Li. 2012. “etermine the Market Position for VTS Service Systems Based on Service Value”. SERVICE COMPUTATION2012: The Fourth International Conferences on Advanced Service Computin, No. 268.pp 70-77.
42. McMullin, Shaun. K. 1998. “Location strategies, spatial decision support systems and strategic planning. Department of Geography”. University of Washington. Washington. USA.
43. Patil, B.D. 2013. “Regional Disparities in Levels of Agricultural Development in Dhule and Nandurbar Districts”, India. Research Journal of Agriculture and Forestry Sciences, Vol. 1, No. 5, pp: 9-12.
44. Pike, A., Rodríguez-Pose, A., & Tomaney, J. (2016). Local and Regional Development (2nd ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315767673
45. Raman, R., & Kumari, R. (2012). “Regional disparity in agricultural development: a district level analysis for Uttar Pradesh”. Journal of regional development and planning. no1(2).pp 71-90.
46. Shankar, R& Shah, A. 2003. "Bridging the Economic Divide Within Countries: A Scorecard on the Performance of Regional Policies in Reducing Regional Income Disparities". World Development. vol. 31. pp 1421-1441.
47. Srdjevici, B. 2004. “An Object Multi-Criteria Evaluation of Water Management Scenarios”. Water Resources Management Journal, No.18, pp. 35-54.
48. Tzeng, G & Serafim, O. 2002. "Multicriteria Planning of Post- Earthquake Sustainable Reconstruction". Computer-Aided Civil and Infrastructure Engineering. no17.pp 52-70.
49. Wang, C &, Chin-Tzong, P. 2011. “Using VIKOR Method for Evaluating Service Quality of Online Auction under Fuzzy Environment”, IJCSET, no1, 307-314.
50. Wei, J., & Lin, X. 2008. “The Multiple Attribute Decision-Making VIKOR Method and its Application. 2008 4th. International Conference on Wireless Communications”. Networking and Mobile Computing. No1.1-4.
51. Zheng L., Shepherd, D. and Enowbi Batuo, M. 2021. “Variations in the determinants of regional development disparities in rural China”. Journal of Rural Studies. No 82, pp. 29-36.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
