دوره 2، شماره 4 - ( زمستان 1400 )
جلد 2 شماره 4 صفحات 36-21 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
جهانگیر زاده جواد، موسوی میر نجف، رسولی محمد، سعیدپور شراره. آسیب شناسی تحولات جمعیتی با ترکیب دو مدل ارزیابی آسیب (FMEA-IPA) (مورد مطالعه: استان آذربایجان غربی). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1400; 2 (4) :21-36
آسیب شناسی تحولات جمعیتی با ترکیب دو مدل ارزیابی آسیب (FMEA-IPA) (مورد مطالعه: استان آذربایجان غربی)
1- استادیار گروه جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. ، j.jahangirzadeh@urmia.ac.ir
2- استاد گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
3- دانش آموخته دکتری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
4- دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2- استاد گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
3- دانش آموخته دکتری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
4- دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده: (2282 مشاهده)
با توجه به اینکه یکی از مولفههای مهم در رشد اقتصادی و توسعه، جمعیت به لحاظ کمی و کیفی میباشد، مطالعه و تحلیل تحولات ناشی از آن در راستای بهرهگیری از ظرفیتهای موجود جهت تحقق این مهم ضروری است. بدین منظور نیز تحقیق حاضر سعی داشته است ضمن بررسی آسیبهای که در جریان معکوس شدن جریان رشد جمعیت بعد از 1385 و به صدا درآمدن زنگ خطر سالخوردگی در آیندهای نهچندان دور، اقدام به بیان شدت آسیب، احتمال وقوع آسیب و احتمال کشف و کنترل آسیب جهت تعیین سطح خطر احتمالی در چارچوب مدل FMEA شده است. همچنین جهت درک بهتر دلایل معکوسسازی روند رشد جمعیت و تفاضل اهمیت و عملکرد سیاستها در چارچوب تحولات جمعیتی از مدل IPA استفاده شده است. لازم به توضیح است، از آنجا که تحقیق خبرهمحور بوده ، نمونه کارشناسان با استفاده از روش هدفمند( گلولهبرفی) 20 نفر تعیین شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که آسیبهای حاصل از تحولات جمعیتی در استان آذربایجان غربی بیانگر 29 خطر در پنج بعد بوده است که 15 خطر در سطح بارز تشخیص داده شدهاند که نیازمند اقدامات اساسای میباشند. همچنین نتایج بررسی اهمیت و عملکرد اقدامات در چارچوب تحولات جمعیتی نشانگر تفاضل زیادی بوده که نشانگر توجه کمتر به مولفههای آیندهنگاری جمعیت و تحولات جمعیتی، نگرش مثبت به پنجره جمعیتی ایجاد شده به جای تهدید، توجه به سن ازدواج، شرایط اقتصادی و معیشتی، شرایط و امکانات و تسهیلات ازدواج بوده است، در حالی که میبایست در اولویت اول سیاستهای جمعیت قرار گیرند، در حالی که تعقیب سیاستهای چون تمرکزگرایی در چارچوب شهرنشینی، سیاستهای دورهای و مقطعی بدون دور اندیشی چون تبلیغات فرزند کم زندگی بهتر بعد از انقلاب و تنظیم خانواده با صرف هزینههای بالا باعث اثرات منفی شدهاند، اگرچه تلاشهای مثبت نیز چون بهبود سلامت و بهداشت نیز صورت گرفتهاند.
فهرست منابع
1. اسدزاده، احمد؛ خداوردیزاده، صابر؛ بهشتی، کریم؛ شمالی، عادل .1394، "بررسی تأثیر افزایش جمعیت بر تولید ناخالص داخلی سرانه ایران با استفاده از رهیافت "ARDL، مطالعات اقتصادیِ کاربردی ایران، دورۀ 4، شمارۀ 14، صص 87-69.
2. امانلو، ح؛ برزگر، ا. 1395. "ارزشیابی سبک زندگی کارگزاران جمهوری اسلامی ایران با استفاده از مدل تحلیل اهمیت/ عملکرد (-IPA)"، الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، دوره 4، شماره 7، صص 34-9.
3. باسخا، مهدی، یاوری، کاظم؛ ناصری، علیرضا. 1394. "تاثیر سالمندی جمعیت بر رشد اقتصاد غیر نفتی ایران"، مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دوره 9، شماره 2، صص 131-136.
4. پروین، سهیلا؛ باقری‌پورمهر، شعله؛ علیشاهی، فاطمه. 1399. "تاثیر سالخوردگی جمعیت بر نابرابری توزیع درآمد در ایران"، مطالعات جمعیتی، دوره 5، شماره 1، 103-125.
5. خانی، ریحانه؛ نصراللهی، زهرا. 1392، "تأثیر رشد جمعیت بر نوآوری در ایران و کشورهای منتخب در حال توسعه"، سیاستهای راهبردی و کلان، دورۀ1، شمارۀ4، صص 106-87.
6. خرمشاد، محمد باقر؛ طراح زادگان، فرخ. 1397، "راهبردهای جمعیتی تحکیم اقتدار و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه امنیت ملی، سال نهم، شماره دوم. صص103-126.
7. دیانی، نرجس؛ کریم‌زاده، سعید. 1399، "تاثیر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی در ایران با استفاده از داده‌های استانی"، مطالعات جمعیتی، دوره 6، شماره 1؛ صص 289-313.
8. رنجبریان، رضا. 1398، "بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بررشد جمعیت کشور"، فصلنامه اقتصادی کاربردی، دوره 9، شماره 29. صص25-47.
9. صادقی، وحید. 1391، "ارزیابی تاثیر تغییر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی در ایران"، پایانامه کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه رازی کرمانشاه.
10. صادقی، رسول. 1391، "تغییرات ساختاری سنی و ظهور پنجره‌ی جمعیتی در ایران پیامدهای اقتصادی و الزامات سیاستی"، مطالعه راهبردی زنان، سال چهارم، شماره 55. صص 14-55.
11. فولادی، محمد. 1399، "تحلیل بر پیامده‌های کاهش باروری و جمعیت در ایران، معرفت فرهنگی اجتماعی"، سال یازدهم، شماره سوم، صص 69-88.
12. فولادی، محمد. 1398، "تحلیلی بر تغییر و تحولات جمعیتی در ایران؛ با تاکید بر فرصت طلایی پنجره جمعیتی"، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال دهم، شماره سوم، صص 43-60.
13. فولادی، محمد. 1398، "واکاوی جایگاه جمعیت در اسلام و نگاهی به جایگاه آ در نظام اسلام"، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال دهم، شماره چهارم، صص 41-55.
14. فولادی، محمد. 1392، "بازکاوی و نقد نظریه‌ها و سیاستهای جمعیتی با تأکید بر سیاست جمعیتی اخیر ایران"، معرفت فرهنگی اجتماعی، دورۀ4، شمارۀ 14، صص 172-145.
15. کاظمی پور، شهلا. 1389، "توسعه و مناسبات جمعیتی در ایران: با رویکرد آینده نگر"، فصلنامه برداشت دوم، دورۀ 7، شمارۀ 11و 12، صص 108-75.
16. مرادی، علی. 1399، "جمعیت و تحولات آن از منظر متفکران مسلمان"، مطالعات اندیشه معاصر مسلمین، سال هفتم، شماره سیزدهم، صص 75-107.
17. موسوی، میرنجف؛ اق گنبد، اکرم. 1398،" بررسی تطبیقی باروری و سالخوردگی جمعیت در استان آذربایجان غربی"، طرح تحقیق از طرف سازمان ثبت و احوال استان آذربایجلن غربی، متصدی طرح-دانشگاه ارومیه.
18. موسوی، میرنجف؛ رسولی، محمد؛ سعید پور، شراره. 1399، "آینده‌پژوهی در جمعیت استان آذربایجان غربی با توسعه ملی و آمایش سرزمینی"، طرح تحقیق از طرف سازمان ثبت و احوال استان آذربایجلن غربی، متصدی طرح-دانشگاه ارومیه.
19. مرکز آمار ایران. 1395، سرشماری نفوس و مسکن، استان آذربایجان غربی
20. میرهاشمی، زهرا؛ کلهری، طاهره، 1396، "تبیین و بررسی دیدگاه‌های مستنبط از آیات و روایات درباره سیاست راهبردی تکثیر موالید و افزایش جمعیت در اسلام"، مطالعات زن و خانواده، پژوهشکده زنان دانشگاه الزهرا (س)، دوره 5، شماره2، صص 153-192.
21. نجاتی، مهدی؛ شکیبایی، علیرضا؛ غلامی، مصطفی. 1400، "بررسی اثر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی و بهره‌وری در ایران"، دوفصلنامه مطالعات جمعیتی، دوره 6، شماره 2، صص 293-313.
22. نجاتیان، محمدحسین؛ شریفی، منصور؛ ابراهیم پور، محسن؛ زنجانی، حبیب الله؛ بقایی سرابی، علی. 1398، "ملاحظاتی در نقد گذار دوم جمعیت‌شناختی با نگاه به ایران"، انجمن جمعیت شناسی ایران، دورۀ4، شمارۀ27، صص 113-85.
23. نوروزی، رضاعلی؛ کوهی اصفهانی، هاجر .1393، "بررسی و تبیین مفهوم «انسان متعالی» از منظر قرآن کریم." پژوهشنامه معارف قرآن، دوره 4، شماره 14، صص101-130.
24. رنجبران, رضا. 1398، "بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی-اجتماعی مؤثر بر رشد جمعیت کشور". اقتصاد کاربردی، دوره 9، شماره 29، صص25-47.
25. عباسی شوازی، محمدجلال. 1397، "پنجره جمعیتی و بازار کار در ایران فرصت و چالش‌ها"، اسناد جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران و رئیس موسس مطالعات جمعیتی کشور.
26. ستاری فر, محمد؛ زارعی، حمیدرضا؛ شکری، نوشین .1393، "اثر مهاجرت و شهرنشینی بر اشتغال غیررسمی در مناطق مختلف ایران روش شاخص‌های چندگانه-علل چندگان "(MIMIC) ، فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 8، شماره 29، صص 49-70.
27. صادقی، سعید. 1396، "تحولات جمعیتی در پرتو نتایج سرشماری 1395"، دیدبان امنیت ملی، شماره 60، صص36-31.
28. Ainins,S & Hisham, Nh. 2008, Applying Importance - Performance Analysis to Information Systems, an Exploratory Case Study, J Inf Technol.
29. Angel RJ & Heffeman TW. 2008, Service Quality in Postgraduate Education, J Qual Assur Educ
30. Baby, S. 2013, AHP Modeling for Multicriteria Decision-Making and to Optimise Strategies for Protecting Coastal Landscape Resources. International Journal of Innovation, Management and Technolog.Vol.4, No.2: 1-10.
31. Bloom, D. E., Canning, D., Hu, L., Liu, Y., Mahal, A., & Yip, W. 2010. The contribution of population health and demographic change to economic growth in China and India. Journal of Comparative Economics, 38 (1), 17- 33.
32. Cruz, M. A. Ahmed 2018. On the impact of demographic change on economic growth and poverty, World Development 105: 105-95.
33. Martilla, JA. James, JC. 1977 , Importance- Performance Analysis, J of Marketing
34. Smith S. Costello C. 2009, Satisfaction with a Culinary Event Utilizing Importance – Performance
35. Lauf, S., Haase, D., Kleinschmit, B. 2016, The effects of growth, shrinkage, population aging and preference
36. Lei, Y., Flacke, J., Schwarz, N. 2020, Does Urban planning affect urban growth pattern? A case study of Shenzhen, China, Land Use Policy: 1-13
37. Martilla, JA. James, JC. 1977, Importance- Performance Analysis, J of Marketing, v( 41),77-79. https://doi.org/10.2307/1250495
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
