دوره 3، شماره 3 - ( پاییز 1401 )
جلد 3 شماره 3 صفحات 95-81 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
کهربایی علیرضا، کلاهی مهدی، عنابستانی علی اکبر. بررسی تاثیر عوامل اجتماعی- اقتصادی بر موفقیت طرحهای مرتعداری حوضه آبخیز بهارکیش، شهرستان قوچان. مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1401; 3 (3) :81-95
1- کارشناسی ارشد گروه مرتع و ابخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2- استادیار گروه مرتع و ابخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، پژوهشکده آب و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران ، MahdiKolahi@um.ac.ir
3- استاد گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران،
2- استادیار گروه مرتع و ابخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، پژوهشکده آب و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران ، MahdiKolahi@um.ac.ir
3- استاد گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران،
چکیده: (593 مشاهده)
در حال حاضر، مراتع ایران از وضعیت نامناسبی برخوردارند و اگر اقدامی برای اصلاح و احیای آنها صورت نگیرد، در زمان نه چندان دور شاهد از بین رفتن پوشش گیاهی و فرسایش خاک در مراتع و در نهایت، نابودی کامل این منابع خدادادی خواهیم بود. اقتصاد بخش قابل توجهی از خانوارها، به مراتع وابسته است، از این رو مشارکت بهره‌برداران در طرحهای اصلاحی و احیایی مرتع به عنوان رویکرد جدید در مدیریت منابع طبیعی امری ضروری است. در این راستا، پژوهش به منظور ویژگیهای اجتماعی و اقتصادی اثر آنها بر موفقیت طرحهای مرتعداری بر منطقه بهارکیش قوچان بررسی شده است. این پژوهش به کمک پرسشنامه و با کمک 69 نفر پاسخگو انجام شد. تحلیل‌های آماری پرسشنامه به کمک نرم افزار SPPS و تحلیل عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر طرحهای مرتعداری به کمک روش تحلیل مولفه اصلی (PCA) به انجام رسید. نتایج نشان داد، در بُعد امنیت اجتماعی، اجرای طرح های مرتعداری موجب کاهش دعوا و ناهنجاری بین اهالی روستا شده است. در بُعد سواد اجتماعی مرتعداران، اجرای طرحهای مرتعداری را موجب افزایش آگاهی در زمینه تقویت نهادهای محلی دانستهاند. اما در بُعد مشارکت اجتماعی اجرای طرح مرتعداری لزوما موجب مشارکت روستائیان در سایر امور روستا نشده است. در بُعد تعارضات اجتماعی مرتعداران، طرحهای مرتعداری را عامل کاهش دام‌های خود نمی‌دانند. همچنین در بُعد رضایت‌مندی اجتماعی، مرتعداران، طرح های مرتعداری را کمتر بر رضایت‌مندی از شغل خود موثر می دانند. در بُعد اقتصادی، مرتعداران اجرای طرح های مرتعداری را عامل طرقی منطقه دانستهاند. در بخش رشد سرمایه گذاری، طرح های جانبی در حاشیه طرح های مرتعداری در منطقه بهارکیش رشد خاصی بخصوص در حوزه آموزش و درمان نداشته است. در کل اجرای طرح های مرتعداری به لحاظ اقتصادی منجر به افزایش قیمت مراتع و رشد و احیای مراتع شده است.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
