محمدزاده مقدم مهدی، معتمدی محمد، مافی عزت اله. بررسی الگوی علی مؤلفههای مؤثر در مدیریت بحران مناطق شهری (مورد مطالعه: شهر شیروان). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1401; 3 (4)
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-381-fa.html
1- دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران
2- استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران ، mehdimohammadzade424@gmail.com
3- دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران
چکیده: (530 مشاهده)
برنامه ریزی و مدیریت سوانح و حوادث طبیعی که سبب تحمیل خسارت های جانی، مالی و محیطی به فضاها و ساکنان مناطق شهری می شود باید به منزله ی یک راهبرد اساسی در همه مراحل برنامه ریزی و برنامه های توسعه ی شهری مد نظر قرار گرفته شود. شهرها اغلب محل تراکم بسیار زیاد جمعیت و پدیده های انسان ساخت هستند. به همین دلیل در صورت نبود آمادگی برای مقابله بابحران، احتمال بروز خسارات جانی و مالی بالا است. در این بین مباحث برنامه ریزی شهری و ارتباط آن با مدیریت بحران از موضوعات مهم و قابل تأمل مبحث خطرپذیری سیستم شهری می باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی علمی مولفههای موثر در مدیریت بحران مناطق شهری تدوین شد. روش به کار رفته در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی است. جامعهی آماری این پژوهش را خبرگان و اساتید جغرافیاو برنامه ریزی شهری، برنامه ریزی شهری و منطقهای در شهر شیروان تشکیل میدادند. خبرگان به روش گلوله برفی و از میان اساتید دانشگاهی و پژوهشگران فعال در زمینه مدیریت بحران شهری انتخاب شدند. حجم نمونه در نظر گرفتهشده برای تکمیل پرسشنامه 25 نفر از اساتید دانشگاهی و متخصصان حوزه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه مبتنی بر دیماتل فازی بود از آنجا که پرسشنامه مورد استفاده، برپایهی معیارهای شناسایی شده در پیشینه پژوهش و دیدگاه کارشناسان و صاحب نظران تهیه شده بود، روایی پرسشنامه، خود به خود تایید میشود. به منظور سنجش پایایی پرسشنامه، از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد، و میزان آن 80/0 به دست آمد این میزان، نشان دهنده پایایی مناسب پرسشنامه است. یافتههای حاصل از این پژوهش نشان داد که در مرحله بیش از بحران از میان شاخصهای مورد مطالعه براساس مقدار D-R، شاخص ظرفیت و توانمندسازی با مقدار 255/1 به عنوان تاثیرگذارترین شاخص در مرحله پیش از بحران، در مرحله حین بحران شاخص امداد و پاسخگویی با توجه مقدار 953/1، و در مرحله بعد از بحران شاخص حمایت دولت با بیشترین مقدار D-R 932/1 به عنوان تاثیرگذارترین شاخص در شناسایی شدند. در یک نتیجه گیری کلی میتوان عنوان نمود که مدیریت بحران در شهر شیروان نیازمند دیدگاهی ساختاری و جامع است و نیاز است که برنامه ریزی در راستای مدیریت بحران شهر مورد مطالعه به مولفه های شناسایی شده در این پژوهش توجه ویژهای شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1401/10/2 | پذیرش: 1401/9/10