دوره 1، شماره 2 - ( تابستان 1399 )                   جلد 1 شماره 2 صفحات 50-35 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Karkeabadi Z, Moslemi A. Analysis of Urban Smart Growth Indicators with Multi Criteria Decision Making Models (Case Study: Gorgan City Areas). JGSMA 2020; 1 (2) :35-50
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-53-fa.html
کرکه آبادی زینب، مسلمی علی. تحلیل شاخص های رشد هوشمند شهری با مدل های تصمیم گیری چند معیاره (مورد مطالعه: شهر گرگان). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1399; 1 (2) :35-50

URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-53-fa.html


1- دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران. ، z.karkehabadi@yahoo.com
2- دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.
چکیده:   (4304 مشاهده)
گرایش به شهر و شهرنشینی پدیده فراگیر مدرنیته در کشورهای جهان است؛ به طوری­ که پیش­ بینی شده است بیشترین میزان افزایش جمعیت و شهرنشینی در کشورهای درحال توسعه اتفاق خواهد افتاد. با توجه به افزایش جمعیت شهری، توسعه فضاهای درون شهری در آینده امری اجتناب ­ناپذیر است، لزوم درک و شناخت صحیح این روند به ­منظور اجرای مدیریتی کارآمد در زمینه حفاظت از محیط­زیست شهری، ضروری است. از این ­رو، هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص ­های رشد هوشمند در پهنه فضایی نواحی شهر گرگان با استفاده از مدل های تصمیم ­گیری چند معیاره است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و از نوع کاربردی است. داده ­های مورد نیاز به روش کتابخانه­ ای استخراج گردیده و به منظور ارزیابی شاخص ­های رشد هوشمند در نواحی شهری گرگان از 16 معیار استفاده گردیده است. تحلیل داده ­ها با استفاده از تکنیک آنتروپی­ شانون، تاپسیس و ساو با استفاده از نرم­ افزار صفحه گسترده Excel و SPSS  صورت پذیرفته و به منظوترسیم نقشه ها از نرم افزار ArcGIS استفاده گردیده است. نتایج تکنیک میانگین نشان می­ دهد که ناحیه دو با میانگین امتیاز 634/0 در رتبه اول از لحاظ شاخص­ های رشد هوشمند قرار دارد و ناحیه یک شهر گرگان با امتیاز 591/0، در رتبه دوم قرار گرفته است. در کل این دو ناحیه در پهنه شهر گرگان در وضعیت برخوردار از لحاظ شاخص ­های رشد هوشمند می ­باشند. ناحیه 4 با امتیاز 528/0 در رتبه سوم، ناحیه سه با امتیاز 447/0 در رتبه چهارم، ناحیه 6  با امتیاز 371/0 در رتبه پنجم قرار دارند که این سه ناحیه شهر گرگان در وضعیت نیمه­ برخوردار هستند و در نهایت نواحی 8، 5 و 7 به ترتیب با امتیاز­های 321/0، 210/0 و 171/0 در رتبه­ های ششم، هفتم و هشتم قرار گرفته و از لحاظ برخورداری از شاخص­ های رشد هوشمند در سطح کم ­برخوردار می­ باشند. 
متن کامل [PDF 1130 kb]   (1313 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/5/1 | پذیرش: 1399/6/1

فهرست منابع
1. ابراهیم‌زاده، عیسی؛ میرنجف موسوی. 1393. روش‌ها و تکنیک‌های آمایش سرزمین، سمت، چاپ اول، تهران، صص 319.
2. بشیری، لیلا.؛ حقیقت نایینی، غلامرضا. حبیبی، میترا. 1391. "ارائه الگوی تعیین تراکم مسکونی منطقه 22 شهر تهران بر اساس اصول رشد هوشمند". دو فصلنامه نامه معماری و شهرسازی، شماره 9، صص 43-25.
3. پورمحمدی، محمدرضا.، قربانی، رسول. 1382. "ابعاد و راهبردهای متراکم‌سازی در فضاهای شهری". مجله مدرس، 2 (7)، 108-85.
4. خدابخش، محمدحسین، نوروزی ثانی، پرویز و کریم حسین زاده دلیر.1399. نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، آماده انتشار، انتشار نلاین 12 تیرماه 1399.
5. خمر، غلامعلی. علی‌اکبر حیدری. 1395. "ارزیابی الگوی رشد هوشمند شهری در شهرهای جدید ایران با تأکید بر شهر جدید صدرا با استفاده از مدل SLEUTH . " فضای جغرافیایی اهر، شماره 16( 53)، صص 270-253.
6. خندانی، سکینه، صفرلویی، محمدعلی، بیگ بابایی، بشیر .۱۳۹۸. "تحلیل فضایی شاخص های رشد هوشمند شهری در شهرهای میان اندام (مطالعه موردی: شهر مرند) ، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آبان 1398.
7. رهنما، محمدرحیم، غلامرضا عباس‌زاده،. 1385. "مطالعه تطبیقی درجه پراکنش/فشردگی کلان شهرهای سیدنی و مشهد." مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، شماره 3 (6) ، صص 128- 101.
8. رهنما، محمدرحیم، غلامرضا عباس‌زاده،. 1387. اصول مبانی و مدل‌های سنجش فرم کالبدی شهر. چاپ اول، مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی.
9. رضایی، رضا.، اذانی، مهری.، صابری، حمید. مهدی مومنی.1398. "تحلیل و ارزیابی راهبرد رشد هوشمند شهری در مناطق چهارگانه شهر کرمان". نگرش‌های نو در جغرافیا انسانی، سال یازدهم، تابستان 1398، شماره3 (43). صص 41ـ 25.
10. زنگنه، علیرضا، 1389، شناخت الگوی فضایی گسترش فقر شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در شهر کرمانشاه طی سال‌های (1385-1375). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان، دانشکده علوم‌انسانی، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری.
11. عبدالهی، علی‌اصغر؛ فتاحی، مژگان. 1396. "سنجش شاخص‌های رشد هوشمند شهری با استفاده از تکنیک ELEKTRE (مطالعه موردی: مناطق شهر کرمان)، مجله برنامه‌ریزی و آمایش فضا، شماره 2 (21). صص 171ـ 147.
12. عبدالهی، علی‌اصغر؛ زهرا خدامان. 1395." بررسی و ارزیابی فضایی کالبدی شاخص‌های رشد هوشمند با استفاده از مدل WASPAS (مطالعه موردی: مناطق شهر یزد)"، نشریه مطالعات نواحی شهری، شماره 3 (8)، صص 99ـ 99.
13. عبدلی، ابراهیم؛ کلانتری خلیل آبادی، حسین؛ پیوسته‌گر، یعقوب، 1398، "تحلیل فضایی- کالبدی نواحی شهری بر اساس شاخص-های رشد هوشمند شهری (نمونه موردی: شهر یاسوج)"، دانش شهرسازی، شماره 3 (2)، صص 83-97.
14. محبوب، سیامک، قشقایی، علی، 1388. رتبه‌بندی کتابخانه‌های عمومی جهان مبتنی بر شاخص‌های عملکرد کمی با استفاده از رویکرد MADM و مدل SAW. پیام کتابخانه، شماره 15 (2)، صص 48ـ 33.
15. مؤمنی، منصور 1391، مباحث نوین تحقیق در عملیات، تهران: انتشارات آگاه، چاپ دوم.
16. مهندسین مشاور معمار و شهرساز پارت، 1390، طرح جامع گرگان.
17. قربانـی، رسول.، نوشـاد، سمیه. 1387. "راهبـرد رشـد هوشـمند در توسـعه شـهری، اصـول و راهکارها". مجلـه جغرافیا و توسـعه، شماره 2 (12)، صص 180-163.
18. مختاری، رضا.، حسین‌زاده، رباب.، و صفرعلی‌زاده، اسماعیل. 1392. "تحلیل الگوهای رشد هوشمند شهری در مناطق چهارده‌گانه اصفهان براساس مدل‌های برنامه‌ریزی منطقه‌ای". فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، شماره 5 (19)، صص 82-65.
19. Batisani, N. & Yarnal, B. 2011. “ Elasticity of capital-land substitution in housing construction, Gaborone, Botswana: Implications for smart growth policy and affordable housing ”. Landscape and Urban Planning, 99(2): 77-82.
20. Benfield, F. K., Terris, J., & Vorsanger, N. .2001. “Solving Sprawl: Models of Smart Growth in Communities Across America ”. Natural Resources Defense Council (www.nrdc.org).
21. Christiaensen, Luc., De Weerdt, Joachim., Todo, Yasuyuki. 2013. Urbanization and Poverty Reduction – The Role of Rural Diversification and Secondary Towns, Fourth International Conference, Hammamet, Tunisia, African Association of Agricultural Economists (AAAE), 35 p.
22. Dahal, Khila R; Benner, Shawn; Lindquist, Eric, .2017. “ Urban hypotheses and spatiotemporal characterization of urban growth in the Treasure Valley of Idaho ”, USA, Applied Geography, No. 79, pp. 11–25
23. Edwards, M., & Haines, A. 2007. “ Evaluating Smart Growth: Implications for small Communities ”. Journal of Planning Education and Research, 27 (1), 49-64.
24. Grant. J.L. & Tsenkova, S. 2012. “New Urbanism and Smart Growth Movements. Journal of Social Sciences, 8: 120-126.
25. Hevesi, A. G. 2004. “Smart Growth in New York State: A Discussion Paper. Comptroller's press office, Albany.
26. Howard, F. L., & Richard, J. F. 2004. “Urban Sprawl and Public Health”. Island Press, Washington, Dc.
27. Jiang, L., Deng, X., Seto, K.C. 2013. The impact of urban expansion on agricultural land use intensity in China. Land Use Policy 35, pp: 33–39.
28. Kaya. S.; Curran, P.J, .2006. “Monitoring urban growth on the European side of the Istanbul metropolitan area: A case study”, International Journal of Applied Earth Observation and Geo information, No. 8, pp. 18–25
29. La Greca, P., L. Barbarossa, M. Ignaccolo, G. Inturri, and F. Martinico. 2011. The Density Dilemma, A Proposal for Introducing Smart Growth Principles in a Sprawling Settlement with in Catania Metropolitan Area, Cities 28, pp 527–535
30. Litman, T .2011. “Critique of the National Association of Home Builders’ Research On Land Use Emission Reduction Impacts. Victoria Transport Policy Institute (www.vtpi.org); at www.vtpi.org/NAHBcritique.pdf
31. Littman, T. 2004. “Understanding smart growth saving”. Retrieved June 6, 2014, from www. vtpi.org.
32. Masika, Rachel, Dehaan, Arjan, Baden, Sally. 2001. Urbanization and Urban Poverty: A Gender Analaysis, Institute of Development Studies, University of Sussex, Brighton of UK, 18 p.
33. Smart Growth Network. 2002, Getting to Smart Growth, 100 policies for Implementation, International city/county Management Association, Internet: www.Smartgrowth.org
34. Spooner, M. A. 2012. “Environmental Science for Dummies”. John Willey Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.
35. Weeks, J. R. 2011. “Population: An Introduction to Concepts and Issues”. Cengage learning.
36. Yang, F. 2009. “If Smart is Sustainable? An Analysis of Smart Growth Policies and Its Successful Practices”. A Thesis Submitted to the Graduate Faculty in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Community and Regional Planning, Iowa State University Ames.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق