1- دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.
2- استادیار، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.
3- استادیار، گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.
2- استادیار، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.
3- استادیار، گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده: (1366 مشاهده)
عشایر تیره قاسمی از طایفه موسوی، یکی از قدیمی‌ترین قوم‌های ایرانی هستند که در منطقه زیبا محمد استان لرستان سکونت دارند و از سالیان دور تاکنون زندگی کوچ‌نشینی در میان آن‌ها رواج داشته است. ویژگی‌های منحصربه‌فرد سکونتگاه‌های آن‌ها به‌گونه‌ای است که به‌خوبی نوعی تکنولوژی بومی اصیل و ابتکار را به نمایش گذاشته و باعث بروز کیفیات مناسب در محیط زندگی عشایر می‌شوند. این پژوهش باهدف جستجوی تأثیر زندگی کوچ‌نشینان بر خصوصیات کالبدی و فضایی سکونتگاه‌های عشایر منطقه زیبا محمد استان لرستان از منظر معماری و جغرافیای مسکن انجام‌شده و نوآوری آن ازاین‌جهت است که بامطالعه شیوه زندگی عشایر منطقه زیبا محمد، برای نخستین‌بار به بررسی سکونتگاه‌های عشایر لرستان از منظر معماری و جغرافیای مسکن پرداخته و بخش‌های مختلف سیاه‌چادر و نحوه برپایی آن و همچنین چگونگی تحقق سازمان‌یافتگی فضا در کالبد حداقلی مسکن عشایر لرستان را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. این پژوهش دارای ماهیتی کیفی و با رویکرد قوم‌نگاری است. داده‌ها از مطالعات اسنادی و میدانی گردآوری‌شده‌اند. در روش میدانی از مشاهده مستقیم و تکنیک مصاحبه نیمه‌ساختاریافته استفاده‌شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که کوچ‌نشینان منطقه موردمطالعه به دلیل سبک زندگی متفاوت، به مسکنی سبک و منعطف نیاز دارند؛ عناصر کالبدی در حداقل صورت کمّی، در بستر محیطی سکونتگاه‌های عشایر حضور دارند و ویژگی‌های منحصربه‌فرد معماری سکونتگاه‌های عشایر به‌گونه‌ای است که باعث بروز کیفیات مناسب در محیط زندگی عشایر می‌شوند. خصوصیات فضایی و کالبدی در سکونتگاه عشایر کوچ رو زیبا محمد، بر مبنای خصوصیاتی همچون قرارگاه‌های رفتاری، فواصل و حرایم میان مجموعه چادرها و شبکه ارتباطی بین آن‌ها و تفکیک عملکردی بخش‌های مختلف بر مبنای عرصه‌های خصوصی، نیمه عمومی و عمومی و نحوه ارتباط بخش سکونت انسان و دام شکل‌گرفته است.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
