دوره 1، شماره 2 - ( تابستان 1399 )                   جلد 1 شماره 2 صفحات 105-91 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Naderi S, Ghanbari Movaged R, Gholamrezai S. Assessing Social Vulnerability of Farmers to Drought: (The Case of: Kermanshah County). JGSMA 2020; 1 (2) :91-105
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-56-fa.html
نادری ساسان، قنبری موحد رضوان، غلامرضایی سعید. ارزیابی آسیب پذیری اجتماعی کشاورزان نسبت به خشکسالی (مورد مطالعه: شهرستان کرمانشاه). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1399; 1 (2) :91-105

URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-56-fa.html


1- کارشناس ارشد گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
2- استادیار گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران ، Ghanbari.re@lu.ac.ir
3- استادیار گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.
چکیده:   (4427 مشاهده)
خشکسالی همواره نقش مهم و موثری در حوزه امنیت غذایی و معیشت روستاییان ایفا کرده است، به گونه ­ای که نزدیک به دو میلیارد نفر مردم ساکن در مناطق خشک و نیمه خشک جهان؛ یعنی جمعیتی در حدود 41 درصد از سطح زمین را تحت الشعاع خود قرار داده است. از آن جا که رفتار و راهبردهای کشاورزان در هنگام مواجهه با خشکسالی از ناحیه ­ای به ناحیه دیگر و برای هر محصول متفاوت است، لذا برای مدیریت بهتر پدیده خشکسالی و کاهش آسیب­ پذیری کشاورزان، به افزایش دانش و اطلاعات در این زمینه نیاز است. از سوی دیگر در اکثر مطالعات انجام شده در رابطه با آسیب­ پذیری کشاورزان نسبت به خشکسالی، کمتر به بعد اجتماعی آن پرداخته شده است. بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی آسیب‌پذیری اجتماعی کشاورزان ذرت کار شهرستان کرمانشاه نسبت به وقوع خشکسالی است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کشاورزان ذرت کار شهرستان کرمانشاه (1108 نفر) تشکیل دادند. حجم نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان 375 نفر تعیین شد و نمونه‌گیری به صورت تصادفی انتساب متناسب انجام شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش، پرسشنامه ‌محقق ساخته بود. جهت انتخاب نمونه ­ها، از روش نمونه­ گیری خوشه ­ای سه مرحله ­ای استفاده گردید. برای سنجش آسیب­ پذیری اجتماعی کشاورزان ذرت­کار از فرمول می ­بار و والدز (2005) استفاده شد. یافته ­ها نشان داد عامل درک ریسک، عوامل اقتصادی، عوامل سلامتی، عوامل اجتماعی و عوامل زیرساختی به ترتیب، بیشترین تاثیر را بر میزان آسیـب ­پـذیـری کشاورزان داشته ­اند. بعلاوه، کشاورزان در پارامترهای مربوط به درک ریسک، بیشترین و در بخش پارامترهای مربوط به عامل زیرساختی کمترین آسیب­ پذیری را دارا بودند.
متن کامل [PDF 976 kb]   (991 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/5/11 | پذیرش: 1399/6/6

فهرست منابع
1. افراخته، حسن. 1390. "آسیب‌پذیری زنان روستایی (مطالعه موردی: روستاهای کوهپایه‌ای فومنات)"، پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، شماره 3، صص 51-35.
2. شرفی، لیدا و کیومرث زرافشانی. 1389. "سنجش آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی کشاورزان در برابر خشکسالی (مطالعه موردی: گندم کاران شهرستان های کرمانشاه، صحنه و روانسر)"، پژوهش های روستایی، شماره 4، صص 154-129.
3. سلیمانی، عادل، حسن افراخته، فرهاد عزیزپور و اصغر طهماسبی. (1395). "تبیین فرآیند آسیب پذیری روستاییان نسبت به خشکسالی (مطالعه موردی: روستای پشتنگ- شهرستان روانسر)"، پژوهش و برنامه ریزی روستایی، شماره 16، صص 90-79.
4. صدر ممتاز، ناصر، سید جمال‌الدین طبیبی و محمود محمودی. 1386. "مطالعه تطبیقی برنامه‌ریزی مدیریت بلایا در کشورهای منتخب،" مجله دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، شماره 65، صص 19-14.
5. عبدی، علی، بیژن رحمانی و شهره تاج. 1398." ارائه الگوی مدیریت بحران در مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان قرچک)"، فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، شماره 37، صص 226-203.
6. فاضل‌نیا، غریب، اکبر کیانی، مهدی رمضان‌زاده و الهام افشار. 1390. "تحلیل اثرات خانه‌های دوم بر ساختار روستاهای توریستی از نظر جامعه میزبان (مطالعه موردی روستای برسه، شهرستان تنکابن)"، چشم‌انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، شماره 6، صص 119-102.
7. نصرنیا، فاطمه و منصور زیبایی. 1396. "تعیین الگوهای آسیب‌پذیری کشاورزان نسبت به خشکسالی در ایران (مطالعه موردی: حوضه آبریز بختگان)"، تحقیقات اقتصاد کشاورز، شماره 34، صص 36-1.
8. Birkman, J. 2006. “Indicators and criteria for measuring vulnerability: theoretical bases and requirements”. In: Birkman J (ed) Measuring vulnerability to natural hazards—towards disaster resilient societies. United Nations University Press, Tokyo, 55–77.
9. Cardona, O.D., van Aalast, M.K., Bikmann, J., Fordham, M., McGregor, G., Mechler, R. 2012. “Determinants of risk: exposure and vulnerability. In: Managing the risks of extreme events and disasters to advance climate change adaptation”. Cambridge University Press, Cambridge.
10. Chen, W., Cutter, S.L., Emrich, C.T., Shi, P. 2013. “Measuring Social Vulnerability to Natural Hazards in the Yangtze River Delta Region, China”, International Journal of Disaster Risk Science, 4 (4), 169–181.
11. Cutter, S.L., Finch, C. 2008. “Temporal and spatial changes in social vulnerability to natural hazards”. PNAS, 7(105), 2301–2306. doi:10.1073/pnas.0710375105.
12. Dumenu, W.K., Obeng, E. A. 2016. “Climate change and rural communities in Ghana: Social vulnerability, impacts, adaptations and policy implications”, Environmental Science & Policy, 55, 208-217.
13. Emrich, C.T., Cutter, S.L. 2011. “Social Vulnerability to Climate-Sensitive Hazards in the Southern United States”, American Meteorological Society, 3, 193-208.
14. Feng, S., Fu, Q. 2013. “Expansion of global drylands under a warming climate”, Atmospheric Chemistry and Physics, 3, 10081-10094.
15. Fussel, H.M. 2012. “Vulnerability to climate change and poverty”. In: Edenhofer, O., Wallacher, J., Lotze-Campen, H., Reder, M., Knopf, B., Mu¨ller, J.(eds), Climate change, justice and sustainability. Springer, Dordrecht.
16. Liu, D., Li, Y. 2016. “Social vulnerability of rural households to flood hazards in western mountainous regions of Henan province, China”, Natural Hazards Earth System Science, 16, 1123–1134.
17. Mavhuraa, E., Manyenab, B., Collins, A.E. 2017. “An approach for measuring social vulnerability in context: The case of flood hazards in Muzarabani district, Zimbabwe”, Geoforum, 86, 103-117.
18. Muyambo, F., Jordaan, A., Bahta, Y. 2017. “Assessing social vulnerability to drought in South Africa: Policy implication for drought risk reduction”, Journal of Disaster Risk Studies, 1996-1421.
19. Oppenheimer, M., Campos, M., Warren, R., Birkmann, J., Luber, G., O’Neil, B., Takahashi, K., Berkhout, F., Dube, P., Foden, W., Greiving, S., Hsiang, S., Johnston, M., Keller, K., Kleypas, J., Kopp, R., Licker, R., Peres, C., Price, J., Robock, A., Schlenker, W., Stepp, J.R., Tol, R,. vanVurren, D. 2014. “Emergent risks and key vulnerabilities”. In: Field C.B, Barros, V.R., Dokken, D.J. et al. (eds) Climate change 2014: “impacts, adaptation, and vulnerability”. Part A: global and sectoral aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth.
20. Otto, M., Reckien, D., Reyer, P.O., Marcus, R., Masson, V., Jones, L., Norton, A., Serdeczny, O. 2014. “Social vulnerability to climate change: a review of concepts and evidence”, Regional Environment Change,17, 1651–1662.
21. Paavola, J. 2008. “Livelihood, vulnerability and adaptation to climate change in Morogoro, Tanzania”. Environmental Science and Policy, 11, 624-654.
22. Schellnhuber, H.J., Serdeczny, O.M., Adams, S., Ko¨hler, C.F., Otto, I.M., Schleussner, C.F. 2016. “The challenge of a 4 C World by 2100”. In: Brauch HG (ed) Hexagon series on human environmental security and peace. Springer.
23. Wilhite, D.A., Svobada, M.D. & Hayes, M.J. 2007. “Understanding the complex impacts of drought: A Nebraska case study”, Natural Hazards, 25: 37-58.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق