دوره 1، شماره 4 - ( زمستان 1399 )
جلد 1 شماره 4 صفحات 32-17 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Analysis of the Cycle of Rural Decline in Mountainous Areas (Case study: Varzeqan County). JGSMA 2021; 1 (4) :17-32
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-92-fa.html
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-92-fa.html
خالقی عقیل. تحلیل چرخه افول و انحطاط روستایی در مناطق کوهستانی (مورد مطالعه: شهرستان ورزقان). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1399; 1 (4) :17-32
دانش‌آموخته دکتری گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم و برنامه‌ریزی محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. ، khaleghi567@tabrizu.ac.ir
چکیده: (1907 مشاهده)
هدف از پژوهش حاضر تحلیل نگرش و ادراک ذهنی روستاییان در خصوص مقوله متروک شدن، افول و انحطاط روستایی مناطق کوهستانی در شهرستان ورزقان است. این مقاله از نظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی بوده و در بستر «روش تحقیق آمیخته» از دو مؤلفه روش‌شناختی (کیفی و کمی) بهره برده است. در این پژوهش، حجم نمونه در بخش کیفی شامل 26 نفر از مطلعین کلیدی است که براساس نمونه‌گیری گلوله‌برفی انتخاب شدند و در بخش کمی به روش نمونه‌گیری آسان و از نوع غیراحتمالی 118 نفر از روستاییان ساکن در شهرستان ورزقان جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. به منظور کدگذاری و تحلیل داده‌های کیفی از نرم‌افزار مکس‌کیودا و برای تحلیل داده‌های کمی از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و از نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها نشان داد که کاهش فرصت‌های شغلی، مهاجرت، کاهش جمعیت و کاهش تقاضا برای کالا و خدمات به ترتیب چرخه‌ای را شکل می‌دهند که باعث متروک شدن روستاها و افول و انحطاط آن می‌شود. «چندپارگی اراضی مزروعی»، «شکاف درآمدی»، «ملی شدن مراتع»، «نبود الگوی کشت مناسب»، "فرآیند تغییر کاربری زمین های کشاورزی" و "تمرکزگرایی امکانات و نابرابری های منطقه ای توسعه" از تأثیرگذارترین متغیرها در شکل‌گیری این چرخه در شهرستان ورزقان شناسایی شد.
فهرست منابع
1. آقایاری هیر، محسن، کریم‌زاده، حسین و خالقی، عقیل. 1397. "تحلیل عوامل مؤثر در تصمیم به مهاجرت روستاییان در قلمرو جغرافیای رفتاری (موردمطالعه: دهستان سینا، شهرستان ورزقان)"، پژوهش‌های روستایی، دوره 9، شماره 1، صص 57- 42.
2. آقایاری‌هیر، محسن و حکیمی، هادی. 1396. "تحلیل شبکه مهاجرت‌های بین استانی در ایران (۹۰-۱۳۸۵)"، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره ۱۷ (۴۵)، صص 206- 185.
3. احمدی، شیرکو و توکلی، مرتضی. 1395. "مهاجرت و اثرات آن بر ساختار کشاورزی (مطالعۀ موردی: بخش مرکزی شهرستان سردشت)"، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 48، شماره 4، صص 659 – 645.
4. اهلرز، اکارت. 1380. ایران: شهر - روستا - عشایر (مجموعه مقالات)، مترجم: عباس سعیدی، نشر منشی، تهران.
5. تقدیسی، احمد؛ احمدی شاپورآبادی، محمدعلی. 1391. "مهاجرت و سالخوردگی جمعیت روستایی ایران: چالشی فراروی توسعه پایدار روستایی"، تحقیقات جغرافیایی، دوره 27، شماره 1 (104)، صص 164- 133.
6. خنیفر، حسین و مسلمی، ناهید. 1396. اصول و مبانی روش‌های پژوهش کیفی (جلد اول)، رویکردی نو و کاربردی، تهران: نگاه دانش.
7. خنیفر، حسین و مسلمی، ناهید. 1398. اصول و مبانی روش‌های پژوهش کیفی (جلد دوم)، رویکردی نو و کاربردی، تهران: نگاه دانش.
8. سعدی، سیما. 1399. "نقش منظر طبیعی و فرهنگی سکونتگاه‌های کوهستانی در شکل‌گیری هویت روستایی موردمطالعه: شهرستان مریوان»"، مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی، سال اول، شماره 3 (3)، صص 35- 19.
9. سعیدی‌راد، مجید، اسفرم، یعقوب ، کرمی، فرزاد و قورچی، مرتضی. "تحلیل شکاف جغرافیایی شاخص‌های توسعه کشاورزی در استان لرستان،" مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی، شماره ۱ (۱)، صص 44- 31.
10. طالشی، مصطفی و شبنما، محبوبه. 1396. "نقش عوامل اجتماعی و اقتصادی در مهاجرت‌های روستایی - شهری، ناحیه نورعلی بیگ ساوه"، جغرافیا، دوره 15 شماره 54، صص 60 – 43.
11. علوی‌زاده، سید امیرمحمد و میرلطفی، محمودرضا. 1392. "نقش اقتصاد غیر زراعی بر ماندگارسازی روستائیان در مناطق روستایی شهرستان سمیرم"، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دوره 3، شماره 10، صص 82- 71.
12. فرمهینی فراهانی، بهراد. 1394. "پروژه‌های توسعه روستایی و مهاجرت از روستا به شهر (مطالعۀ موردی: پروژۀ ترسیب کربن)"، سیاست‌نامه علم و فناوری، دوره 5، شماره 3 (12)، صص 74- 61.
13. فنی، زهره، خلیل‌اللهی، حسینعلی ، سجادی، ژیلا و فال‌سلیمان، محمود. 1397. "تحلیل مهاجرت‌های روستا– شهری و پیامدهای آن بر ناپایداری شهری، مطالعه موردی: شهر بیرجند"، پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، دوره 9، شماره 17، صص 24- 13.
14. قاسمی‌اردهایی، علی، رستمی، نیر و شیری، محمد. 1395. "عوامل مؤثر بر گرایش به مهاجرت به شهر جوانان روستایی شهرستان اهر"، فضای جغرافیایی، دوره 16 (53)، صص 192 – 173.
15. لینچ، کنت. 1386. روابط متقابل شهر و روستا در کشورهای در حال توسعه، ترجمه: محمدرضا رضوانی و داود شیخی، تهران: انتشارات پیام.
16. مهدوی، مسعود. 1379. "بررسی علل و آثار اقتصادی- اجتماعی و زیست‌محیطی روستاهای متروک‌شده در حاشیه شمالی کویر گرمسار"، پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 39، صص 91- 79.
17. مهدی‌پور، آسیه، مهدی‌پور، احمد و قاسمی‌اردهایی، علی. 1398. "بررسی قصد مهاجرت از روستا و عوامل مؤثر بر آن (موردمطالعه: روستاهای بخش کلات شهرستان آبدانان، استان ایلام)"، توسعه محلی (روستائی-شهری)، دوره 11، شماره 2، صص 458 – 437.
18. واعظی، موسی، رحیمی، اکبر و باکویی، مائده. 1398. "بررسی و تحلیل روند مهاجرت و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان هریس"، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دوره 9، شماره 34، صص 116- 108.
19. Bailey, Adrian J.1993. “Migration History, Migration Behavior and Selectivity”, The Annals of Regional Science, Vol. 27, pp. 315-326.
20. Balan, J. 1996. “Demographic trends and migratory movements form Latin”, America and Carabian, OCDE, International Conference on Migration, Rome.
21. Berry, J.W. 1992. “Acculturation and Adaptation in a New society” International Migration, 30 (special Issue: Migration) and Health in the 1990s:69-86.
22. De Jong, Gordon F. Roof, Brenda Davis; Gardner, Robert W; Fawcett, James T; Abad, Ricardo G. 1986. “Migration Intentions and Behavior: Decision Making in a Rural Philippine Province”, Population and Environment, Vol. 8(1&2), pp. 41-62.
23. Goldsmith, P. Gunjab, K; Ndarshikanye, B. 2004. “Rural urban migration and agricultural productivity: the case of Senegal”, Agricultural Economics, Vol.31, pp. 33-45.
24. Halfacree, K. 2020. Rural populations, Oxford Elsevier, Swansea University, Swansea, United Kingdom.
25. Lu, M. 1999. Do People Move When They Say They Will? Inconsistencies in Individual Migration Behavior”, Interdisciplinary Studies, Vol. 20 (5), pp. 467- 488.
26. Marcoux, A. 2004. “Sex Differentials in Undernutrition: A Look at Survey Evidence”, Population and Development Review. Vol (28)2, pp. 275-284.
27. Nguyen, L. D. Raabe, K. & Grote, U. 2015. “Rural–Urban Migration, Household Vulnerability, and Welfare in Vietnam”, World Development, Vol. 71, pp. 79–93.
28. Pumain, Denise. 2006. Hierarchy in natural and social sciences, Springer, London.
29. Skeldon; Ronald.1999. Aging of rural population in; south; east and east Asia, women and population.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
