دوره 1، شماره 4 - ( زمستان 1399 )
جلد 1 شماره 4 صفحات 67-51 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Kavianirad M, Irani Heris S, Biniyaz M. Assessing the Levels of Development in Kurdistan Province Counties and its Relationship with Human Hazard. JGSMA 2021; 1 (4) :51-67
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-94-fa.html
URL: http://gsma.lu.ac.ir/article-1-94-fa.html
کاویانی راد مراد، ایرانی هریس صیاد، بی نیاز محمد. سنجش سطوح توسعه یافتگی شهرستان های استان کردستان و ارتباط آن با مخاطرات انسانی. مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی. 1399; 1 (4) :51-67
1- دانشیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. ، kaviani@khu.ac.ir
2- دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری گروه ژئوپلتیک، دانشکده امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران.
3- کارشناس‌ارشد گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2- دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری گروه ژئوپلتیک، دانشکده امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران.
3- کارشناس‌ارشد گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده: (2805 مشاهده)
مقوله عدم توازن جریانهای سرمایه در بین مناطق مختلف جغرافیایی در جریان توسعهیافتگی، موجب ایجاد شکاف و تشدید نابرابری منطقهای می شود که خود مانعی در مسیر توسعه و میل به توسعهنیافتگی است. بدینسان، پژوهش حاضر با هدف سنجش سطوح توسعهیافتگی شهرستانهای استان کردستان و ارتباط آن با مخاطرات انسانی به بررسی این مهم پرداخت. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی ـ تحلیلی بود. برای سنجش سطوح توسعه یافتگی از مجموعه دادههای موجود در مرکز آمار استفاده شد. برای تعیین رتبهبندی شهرستانهای استان کردستان از لحاظ سطوح توسعه یافتگی از روش ویکور، و تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. یافتهها نشان داد به ترتیب شهرستانهای کامیاران (1)، سنندج (211/0)، دهگلان (221/0)، بیجار (2549/0)، دیواندره (3425/0)، قروه (3483/0)، مریوان (3671/0)، سروآباد (4860/0)، سقز (6152/0)، بانه (9060/0) به ترتیب رتبههای 1 تا 10 را از لحاظ توسعهیافتگی به خود اختصاص دادند. در ارتباط با توسعهیافتگی و مخاطرات انسانی نتایج حاصل از اولویتبندی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها و همچنین ارزیابی حاصل از ماتریس ارزیابی عوامل درونی و بیرونی نشان میدهد که در جدول نقاط قوت S1 یعنی بهرهگیری از ظرفیتهای زیرساختی، اقتصادی در افزایش شاخصهای توسعه در جدول نقاط ضعف W1 یعنی افزایش ناپایداری اجتماعی در شهرستان به دلیل افزایش بیکاری، فقر و اعتیاد، در زمینه عوامل فرصتها O1 یعنی بوجود آمدن حس مشارکت و همدلی در بین مردم جهت گسترش توسعه شهر و در زمینه تهدیدها نیز T4 یعنی ایجاد فقر بالاترین وزن را به خود اختصاص دادند.
واژه‌های کلیدی: توسعه یافتگی، شهرستان های استان کردستان، مخاطرات انسانی، مدل ویکور، تحلیل سلسله مراتبی.
فهرست منابع
1. اطاعت، جواد، صرافی، مظفر ، دژپسند، فرهاد، دینی ترکمانی، علی، سریع القلم، محمود، محمودی، وحید، هادی زنور، بهروز، 1392. مبنای توسعه پایدار در ایران، انتشارات نشر علم، چاپ اول، تهران
2. پورمحمدی، محمدرضا، زالی، نادر، 1388. "تحلیل نابرابری‌های منطقهای و آینده‌نگاری توسعه (نمونه موردی: استان آذربایجان شرقی)"، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، سال 15، شماره 32، صص 64-29
3. تقوایی، مسعود، صالحی، مریم، 1392. "سنجش سطوح توسعهیافتگی شهرستانهای استان همدان (با تاکید بر رویکرد تحلیل منطقه-ای)"، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقهای، سال سوم، شماره 11، صص 30- 19
4. تودارو، مایکل، 1378. توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلامعلی فرجادی، انتشارات سازمان برنامه و بودجه، چاپ هشتم، تهران
5. رضوانی، محمدرضا، 1390، برنامه‌ریزی توسعه روستایی در ایران، تهران: نشر قومس، چاپ چهارم.
6. زیاری، کرامت الله، 1383، مکتب‌ها و نظریه‌ها و مدل‌های برنامه‌ریزی منطقهای، انتشارات دانشگاه یزد، چاپ اول، یزد
7. ساعی، احمد، 1386، توسعه در مکاتب متعارض، تهران: نشر قومس، چاپ دوم.
8. سیدین، سیدحسام، صادقی‌فر، جمیل، انجم‌شعاع، مینا، رجبی واسکلایی، قاسم، موسوی، سیدمیثم، آرمون، بهرام، 1393، "تعیین درجه توسعهیافتگی شهرستانهای استان بوشهر از نظر شاخصهای بهداشتی درمانی با استفاده از روش تاکسونومی عددی"، مجله علوم پزشکی رازی، دوره 21، شماره 118، صص 91- 81
9. صرافی، مظفر، 1378. مبانی برنامه‌ریزی منطقهای، تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، چاپ اول.
10. ضرابی، اصغر، تبریزی، نازنین، 1389. "تعیین سطح توسعهیافتگی شهرستانهای استان مازندران- رویکرد تحلیل عاملی"، فصلنامه آمایش محیط، دوره 4، شماره 12، صص 77- 63
11. ضیایی، مصطفی؛ قائدرحمتی، صفر، 1391. برنامه‌ریزی مقابله با مخاطرات انسانی، یزد: انتشارات دانشگاه یزد، چاپ اول. 176 ص.
12. قائدرحمتی، صفر؛ خادم‌الحسینی، احمد؛ محمدی‌فرد، علی، 1389. "تحلیلی بر درجه توسعهیافتگی شهرستانهای استان سیستان و بلوچستان"، فصلنامه آمایش محیط، شماره 10، صص87- 78.
13. قنبری، ابوالفضل، 1392، تحلیل بر نابرابری‌های ناحیه‌ای در ایران، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول.
14. کاویانی‌راد، مراد ، 1389. "تحلیل فضایی مخاطرات محیطی و بحران‌های بوم‌شناسی در ایران"، فصلنامه علوم سیاسی: مطالعات راهبردی، شماره 48، صص 33- 58
15. مخبر، عباس، 1363. ابعاد اجتماعی مسکن، تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه، چاپ اول.
16. مرکز آمار ایران، 1395، سرشماری نفوس و مسکن استان کردستان.
17. Banica, Alexandru. 2010. Sustainable Urban Development Indicators, Case Study: Targu Ocna Town, Present Environment and Sustainable Development, NR.4
18. Görener, A., Toker, K., & Uluçay, K. 2012. Application of combined SWOT and AHP: a case study for a manufacturing firm. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 58, 525-534.
19. Matisovs, Ivars. 2011. Urban Development Trends in The Latgale Rigion at The Beginning of The 21 ST Century, Proceedings of the 8th International Scientific and Practical Conference, Rezekne, Latvia, Volume 1.pp 129-138
20. Mousavi, MirNajaf, Salehi, Mehdi, Kashkooli, Ali Bagheri, 2014. Assessment and Classification of Environmental Problems Based onSustainable Development Indexes (Case Study: Cities of Yazd Province), Journal of Civil Engineering and Urbanism, Volume 4, Issue 2: 110-119
21. Opricovic, S. 2011. Fuzzy VIKOR with an application to water resources planning. Expert Systems with Applications, 38(10), 12983-12990.
22. Smith, H. K., Harper, P. R., Potts, C. N., & Thyle, A. 2009. Planning sustainable community health schemes in rural areas of developing countries. European Journal of Operational Research, 193(3), 768-777.
23. Soares, Jair Jr, Quintella, Rogério H. 2008. Development: an Analysis of Concepts, Measurement and Indicators, BAR, Curitiba, v.5, pp. 104-124
24. UNESCO. 2012. Education for Sustainable Development, Published in Paris, France.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
